Saim gundogan ta'lim falsafa va insonlar muhammed ikbal fikrida

Millat nima? Minglab ko'zlar bilan bir qarash / Haqiqat ahlining faqat bir dalil va sababi bor: "Bizning chodirlarimiz"
Shaxsning birligi ko'pchilik bilan abadiydir. Uning birligida ko'plik birlikdir / Gapdan so'z chiqadi.
radikal "vatanparvarlik" ni boshqaradimi yoki irqchi aqidaparastlik hukmronligi ostidami, shaxslar
mamlakat va irqni hayotidagi yagona birlashtiruvchi omil sifatida qabul qiladi. Ma'lumki, ayniqsa 19-da
Bu geografik yoki irqiy birlik emas. Shaxslarni haqiqiy jamiyatga aylantiradigan umumiy his-tuyg'ular, og'riq va azob-uqubatlar.
Iqbolga ko'ra millat tushunchasining nima ekanligini ko'rib chiqish mavzuni tushunish nuqtai nazaridandir.
alohida, qalblarimiz birdir”. / Zarralar bir qarashda quyosh bo'lib, bir ko'z bilan bo'l / Ko'rmaydigan ko'z bilan
Uning a'zolarini organik bir butun sifatida bog'laydigan asosiy omil nima? O'zini
U hayotbaxsh va insonparvar, insonlar birligining shakllanishiga to'sqinlik qilishga harakat qiladi.
O'zini jamiyatdan ajratib turadigan yolg'iz, mustaqil, noyob shaxs
“millatchilik va vatanparvarlik” kabi tor qarashlarga keskin qarshi. Haqiqatan ham, unga ko'ra
Shu o‘rinda Iqbolga bir qancha savollar berishimiz kerak. Masalan, individual yoki
nafratni saqlashni tamoyilga aylantirgan fashizm va natsizm kabi mafkuralarda esa o‘shandan beri
xavfli tendentsiyalar mavjud. Bu rasmga qarshi Iqbolning bir taklifi bor, albatta.
Biz uchli o'qlarga o'xshaymiz. Tashqi ko‘rinishimiz bir, qarashimiz bir, fikrimiz bir / Sababimiz bir, ma’nomiz bir.
muhim:
608
biri hisoblanadi. Hatto orzularimiz shakli va hajmi bitta / So'zimiz bir, tilakimiz bir, jonimiz bir.49
Ijtimoiy birlik nimaga asoslanishi kerak? Ijtimoiy hayotni nima izchil va
Chiqsa ichkarida yashiringan mana gavhari sinib yo'q bo'ladi / Niholidan tushgan yashil barg,
19-asrdagi millatchilik harakatlari bu vatanparvarlikka katta ahamiyat berdi.
baxtni baham ko'rish, o'zini umuminsoniy doirada umumiy g'oyalar va maqsadlarga bag'ishlash,
yaxlitlik va umumiy nuqtai nazarni his qilish. Iqbol bu borada quyidagi fikrlarni bildiradi:
Qalblar bir rangda bo'lsa, o'sha jamoa xalq deyiladi. Bu Tur-i Sino Birining namoyon bo'lishi bilan yoritilgan /
Jozibasi o'z xususiyatlarida bir xil bo'lishi kerak / Irqda g'urur - johillik. Irqning hukmi teriga tegishli. Teri ham tez o'tadi /
Bahordan umid qilolmaydi/ El-yerdan suv ichmagan ellar olovda muzlab qoladi/ Asl maqsadlarni
shaxs o‘zi bilmaydi. Uning kuchi tarqab ketadi; bo'sh va behush bo'ladi / U kuchni enggan xalqdir. Uni
bahor shamolidek shirin va go‘zal qiladi.48
Muayyan irqlarga xos bo'lgan, butunlay irqga asoslangan nazariyalar, boshqa irqlarni kamsitish, ularga nisbatan nafrat.
Xalqimizning poydevori boshqacha. Bu poydevor qalbimizda yashiringan / Biz bir xil titroq yorqinmiz
ISSN: 2149-2344
E-ISSN: 2149-2344
http://dergipark.gov.tr/ihya
Jild: 6-son: 2-kuz-2020
Jild: 6-son: 2-kuz-2020-yil
48 Iqbol, marixuana va taxalluslar, 88.
Ihya xalqaro islom tadqiqotlari jurnali
49 Iqbol, marixuana va taxalluslar, 94-95.
Machine Translated by Google

---

rivojlanishidagi ahamiyatini anglab yetdi. Uning tafakkurida xalq, o'z tarixi, tarixiy
Bu ularni tushunishga imkon beruvchi tarixiy va ilmiy jarayondir O'tmishdagi sarguzashtni qayta tiklang
Bir qarash bilan qaramang! Bu tavhidning ko'rinishlaridan biridir / Millat ruhi o'z borligini jamiyatda topadi, millat ruhi.
U o'z rivojlanishini malakali tahlil qilishi va o'zining ichki dunyosini to'g'ri va real bilishi kerak. Xo'sh, jamoatchilik
buni qanday biladi? Iqbolning fikriga asoslanib, bu savolga javob:
Bunga javob berish mumkin: Jamiyatni kuchli va dinamik birlik-yaxlitlikka aylantiruvchi va uni real beradigan narsa
Tiklash shaxslarning o‘ziga bo‘lgan ishonchini oshiradi, ularga kuch va dinamiklikni beradi, ijodiy qobiliyatlarini
mustahkamlaydi. Ammo o‘tmishda qolib ketish Iqbolniki
o'zaro munosabatlarning qiymati va jamiyat odamlarni ijtimoiy va ma'naviy jihatlari bilan oziqlantiradimi.
va ular asoslangan manbalarni qayta ko'rib chiqadi va ularning,
Shakllanishdagi roliga ham e'tibor qaratadi. Shu nuqtai nazardan, u shuningdek, shaxs o'tmishdan butunlay
ajralmasligi kerakligini ta'kidlaydi. Shu nuqtai nazardan, Iqbol tarixning ta'lim va xalqniki ekanligini ta'kidlaydi
uning ahamiyati, qadr-qimmati va umumiy insoniyat hayotidagi vazifasini to‘g‘ri baholash.
Iqbol tafakkurida millat umumiy maqsad va barcha maqsad, maqsad, his-tuyg‘u va fikrlar birligida yuksak
marralarga erishishdir. Iqbol, shaxs va jamiyat
shaxsning nasl-nasabi bilan maqtanishiga sabab bo'ladigan hikoya yoki afsona emas; tarix jonli
Iqbol ham ta’kidlagan masalalardan biri, agar inson yashasa, sa’y-harakatlar va iztiroblar natijasida ijodiy va
istiqbolli ta’lim tizimi paydo bo‘ladi52.
xalqning madaniy jamg‘armalari va yutuqlarini ko‘zgudek qayta yashash.
uni uzviy yaxlitlikda ko‘radi va shu mazmunda millat tushunchasi bilan shug‘ullanadi. Iqbol shaxsning dinamik
tabiatiga urg‘u bersa-da, shaxs va jamiyat o‘rtasida hech qanday farq yo‘q.