Sabirova rixsi abdukadirovna yuldashev nosirjon muxam edjanovich

Asparaginli katepsinlar. 
Katepsin D - endopeptidaza, pH 3,5-
4.0, aromatik aminokislotalardan hosil bo‘lgan peptid bog arni 
gidrolizlaydi. Barcha to ‘qimalarda topilgan, taloq, buyrak ya o p a 
a yuqori faollikka ega. K o‘pchilik sitoplazmatik oqsillarm (miozin, 
mielinning asosiy oqsili, gemoglobin) gidrolizlaydi. Tog aylarda pH 
5,0 da proteoglikanlami gidrolizlaydi.
Serinli katepsinlar. 
Katepsin A - ekzopeptidaza, pH 5,0 — 5,5 
polipeptid zanjirining N-uchini gidrolizlaydi.
Katepsinlarning biologik ahamiyati. 
To qim a oqsillarini 
gidrolizi ulaming yangilanishiga, oqsil molekulasidagi nuqsonlami 
yo‘qotishga, endogen oqsillami mobilizatsiyasi uchunkerakdir. 
Ulami nafaqat parchalash, balki rekonstruksiya qilish uchun ham 
kerakdir.
197

---

Katepsinlarning yetishmasligi to'qim a oqsillarining yangilanishini 
susaytiradi va ularda shikastlangan, sust funksional faollikka ega 
bo‘lsan oqsillaming to‘planishiga olib keladi. Katepsinlarning qisman 
proteolizlash xususiyati ularning reg'lyatorlik vazifasidan dalolat 
beradi. M axsus neyrosekretor hujayralarda qisman proteolizlanish 
faol neyropeptidlar, mediatorlar va gormonlar hosil boTishiga olib 
keladi.