Sabirova rixsi abdukadirovna yuldashev nosirjon muxam edjanovich

О
 
C H .-C H -C O O H
—
► H O - H ^ ^ - C H , —
► 
н о
N H . 
„
,
Tirozin 
* 
Krezol 
Fenol
0 c rc“ :™ -(X r-0 g i
H 
Triplo fan 
H 
Indol
Skatol
Indol 
-*■
Indoksil
~T
OÓ
/ ' FAFS 
— - y p O - S O j H
^ 3 '.5’-A D F
lndoksilsulfat 
-------------Hayvon indikani
kislota
Zaharli moddalar (krezol, tenol, skatol va indol) darvoza ven 
orqali so‘rilgandan so‘ng jigarga tushadi va sultat . ls0JaS! , 
glyukuronat kislota bilan kimyoviy birikib, zararsiz ju
1S 
hosil bo‘ladi (masalan, fenolsulfat yoki skatolsul at is o asi 
kislotalar esa siydik bilan ajralib chiqadi. Jigaida ari su a an . , 
va 
UDFglyukuroniltransferaza 
fermentlari 
bo 
lib, 
su 
a 
qoldig‘ini uning bog‘langan shakli 3-fosfoadenozin- os osu 
(FAFS) hamda glyukuronat kislota qoldig'ini uning bog langan 
uridildifosfoglyukuronat kislotadan (UDFGK) yuqonda ko rsatilgan 
zaharli moddalarga o ‘tkazilishini katalizlaydi. In o (s ‘a o ja i
195

---

dastlab indoksilgacha oksidlanadi (skatol - skato si gac a), so ngra 
bevosita FAFS yoki UDFGK bilan fermentativ reaksiyaga kinshadi. 
Chunonchi, indol efirsulfat kislota ko linishida bog lanadi. Uning 
kaliyli tuzi hayvon indikani deb atalib, siydik bilan ajialib chiqadi. 
Odam siydigida indikan miqdoriga qarab, ichakda oqsillaming chiiish 
tezligi va jigarning funksional holati haqida xulosa qihsh mumkin.