S. Y. Yusupov, sh. R. Gulomov, N. B. Nasrullayev

qabul qilish - tarqatish – amalga oshirish
> 
 
Birinchi bosqichda bank kartalari bо‗yicha ma‘lumotlar turli 
yо‗llar bilan olinadi. Ikkinchi bosqichda ular turlanadi, nazorat qilinadi, 
tasniflanadi va ulgurji vositachilar (chakana narhda sotib olish, ommaviy 
sotish, chakana narhda sotish) orqali sotilishi mumkin. Uchinchi 
bosqichda bank kartalari ma‘lumotlari amalga oshiriladi, ya‘ni pulga 
aylantiriladi. 
Kо‗rsatilgan 
zanjir 
hech 
qachon 
bir 
kishi 
tomonidan 
bajarilmaydi. Bosqichlarning har biri о‗zining о‗ziga xos kо‗nikmalariga, 
tegishli sohada tajribaga, rasmiy lavozimga, texnologiyani ishlata 
olishga bog‗liq. Shuning uchun jinoyat zanjiri har doim kamida uchta 
sherikni о‗z ichiga oladi. 
Qiymatli bank kartasi ma‘lumotlar tо‗plamlari: 
(1) raqam, amal qilish muddati, egasining nomi, cvv yoki cvc kodi; 
(2) tо‗ldirish kartasi; 

---

58 
(3) qoldiq + pin-kod. 
Uchinchi variant - karderlar uchun eng jozibalisidir. Ushbu 
ma‘lumotlar tо‗plami eng tezkor tarzda naqd pulga aylanishi mumkin va 
ayni paytda maksimal miqdorni olishi mumkin. 
Bank kartasi ma‘lumotlarini olish usullari (8-rasm): 
8- rasm. Tо„lov joylarida karta dampini yashirin tarzda olish 
uchun firibgarlar tomonidan ishlatiladigan portativ hisoblagichlar 

bunday 
ma‘lumotlarning 
saqlanadigan 
yoki 
ishlov 
beriladigan serverga, masalan, dо‗kon yoki bank serveriga masofadan 
ruxsatsiz kirish huquqi - kо‗pincha bilmagan odamlar tomonidan qabul 
qilingan, lekin amalda kamdan-kam uchraydigan usul; 

о‗zlarining rasmiy amalidan va kompaniyaning axborotni 
muhofaza qilish tizimidagi nuqsonlardan foydalangan holda bunday 
ma‘lumotlardan foydalanish - kо‗pincha maxfiy axborot egalari tashqi 
tahdidlardan himoyalanish uchun ortiqcha chora-tadbirlar kо‗radi, ammo 
ichki tahdidlardan himoyalanishni e‘tiborsiz qoldiradi; 

(kamdan-kam) 
internet-trafikni 
ushlab 
turish, 
karta 
ma‘lumotlari aniq matnda (HTTP yoki elektron pochta orqali) uzatish; 

bank 
plastik 
kartochkalaridan 
ma‘lumot 
olish 
yoki 
xaridorlarni savdo va umumiy ovqatlanish korxonalarida xizmat 
kо‗rsatish vaqtida olib tashlash usullari oldingi usulga о‗xshash, biroq 
uning 
xususiyati 
kartochkadan 
bevosita 
aloqa 
qilish 
vaqtida 
ma‘lumotdan tо‗g‗ridan-tо‗g‗ri kо‗chirilishidadir; 

fishing usulidan foydalangan holda karta ma‘lumotlarini yoki 
pin kodlarni qо‗lga kiritish; 

---

59 

soxta bankomat (ATM) yoki ATM qо‗shimchalari yordamida 
damp va pin kodlarni olish (scimming); 

kartani firibgarlik yо‗li bilan olish ("Livan о‗rami" va 
boshqalar); 

kartalarni egasidan odatdagi holda о‗g‗irlash (kо‗pincha pin 
kod pul sumkasida joylashgan qog‗ozga yozilgan bо‗ladi). 
Quyida ushbu bank kartalarini sotib olish va sotishning yuqorida 
kо‗rsatilgan usullarini batafsilroq tushuntirilgan.