S. M. Turobjonov, T. T. Tursunov, K. M. Adilova

3-biomassani yonishi.

‘simliklarni qishloq xo‘jalik maydonlarini kengaytirish maqsadida kuydirilishi (tabiiy yo‘1) yoki o ‘rmon yong‘inlari (sun’iy yo‘l) na­ tijasida yil davomida atmosferaga 12 mln.t. azot oksidlari kelib tushadi.

4-turli xil manbalar.

Bunday manbalarga atmosferadagi ammiakning oksidlanishi, azot zaxirasining parchalanishi va natijada NOx hosil bo‘lishi hamda fotolitik va okeanlardagi biologik jarayonlar kiradi.
Azot oksidlari hosil bo'lishi antropogen manbalarining orasida asosiy o‘rinni yoqilg£i (ko‘mir, neft, gaz) yoqish jarayonlari egallaydi. Yonish jarayonida yuqori temperatura ta'sirida havodagi azot kislorod bilan reaksiyaga kmshadi.

Bundan tashqari, yoqilg‘ining tarkibida mavjud bo‘lgan azot birikmalari ham azot oksidlarini hosil bo‘lishiga olib keladi. Yoqilg‘i yoqish jarayonlarida har yili atmosferaga 12 mln.t. azot oksidlari tushadi. Transport vositalari ham azot oksidlarini hosil qiluvchi manbalar qatoriga kiradi.
Chiqindilar tarkibidagi azot birilcmalaridan eng ko‘p miqdorda NO azot oksidi bo‘lib, u havodagi kislorod bilan reaksiyaga kirishib N 0 2 ga aylanadi va gidroksil bilan reaksiyaga kirishib azot kislotasini hosil qiladi:
N02+0H -> HN03