S. M. Turobjonov, T. T. Tursunov, K. M. Adilova

CH3O+NO -> CH3ONO
сн3о+ко2 ->CH2O+HNO,
CH3O2+NO -» CH2O+HNO2
CH3O2+NO2 -» CH2O+HNO3

CH,0,N0		CH.ONO
NO	hv	T
		NO,
\H O ,------,0	^NO,CH,G *-
O,	p = = ^ | C H ,O '
С ен ) - > }CH,[—

HO, HO
|сн3о2н ^hv

14-rasm. Metan gazining troposferadagi fotokimyoviy
oksidlanishi sxemasi.
M etan gazining ozon siklidagi rolini quyidagi oksidlanishning oxirgi mahsuloti bo‘lgan — uglerod oksidi ishtirokida amalga oshiriladigan reaksiyalar orqali ko‘rsatish mumkin:
CO+HO - » H + c o 2
H+02+M —»H02+M
H 0 2+ 0 3 -h> HO +2Q 2
CO+O3 —>c o 2+ o 2
Metanning o‘zgarishlarida NO oksidining ishtirok etishi hamda
HO va H 0 2 radikaliarning hosil bo‘lishi va sarflanishi ozonning yuqori
troposferadagi miqdoriga metanning oksidlanish jarayonlari katta ta’sir ko‘rsatishini ifodalab turibdi. Ozonning stratosferadagi sikliga quyidagi reaksiyalar m a’lum ta’sir ko‘rsatadi:
CH4+0(1D)->CH3+H0
CH4+ 0 ('D ) -> CH20 + H 2
CH4+CI -» CH3 + HC1
Nazorat savollari

Metan gazi atmosferaga qaysi manbalardan kelib tushadi?
Metan gazi atmosferada balandlik bo ‘yicha qanday o'zgaradi?
Atmosferada metan qaysi moddalar bilan reaksiyaga kirishadi?

Troposferadagi metan gazining oksidlanish jarayoni qaysi reaksiyadan boshlanadi?
Me tanning fotokimyoviy oksidlanishi natijasida qaysi asosiy moddalar hosil b o ‘ladi?

Formaldegid atmosferada qanday reaksiyalar bo‘yicha o'zgaradi?