С. Ж. Асфендияров атындағЫ

ИТзҚД этиологиясы мен патогенезі:

• 
  Тұқым қуалауға бейімділіктің жоғары дәрежелілігі. Егіздер арасында кездесуі – 60-80%.
  
• 
  H LA гендерімен байланыссыз. Кейбір жағдайларда аутосомды-доминантты түрмен тұқым қуалайды, басқа жағдайда көбіне семірудің әсерінен тұқым қуалауға бейімділікті реттейтін гендердің ақаулары.
  

Инсулиннің безден тыс (салыстырмалы) жеткіліксіздігі

Диабеттік синдром

Симптомдар	Патогенезі
Гипергликемия  артық глюкоза галактозаға айналады  өзгерген гликозаминогликандардың түзілуі  ангиопатиялар	Инсулиннің шынайы немесе салыстырмалы жеткіліксіздігі (гормондық гипергликемияның патогенезін қараңыз)
2. Глюкозурия	Қандағы глюкозаның деңгейі бүйректік межеден жоғары Бүйрек өзекшелерінде гексокиназаның белсендігі төмендеген  алғашқы несептен глюкозаның кері сіңірілуінің төмендеуі
3. Полиурия	глюкоза алғашқы несептің осмостық қысымын арттырады, сол себепті судың кері сіңірілуіне кедергі жасайды
4. Гиперосмолялды гипогидратация	Полиурия Гипергликемия
5. Полидипсия (шөлдеу, сұйықтықты көп ішу)	Гиперосмолялды гипогидратация
6. Полифагия (тағамды артық ішу)	Инсулин жеткіліксіздігінен қоректік заттардың қорытылуы бұзылыстары