|
Ісінудің клиникалық түрлері
|
Ісінудің негізгі патогенездік жайттары
|
Жүректік ісіну
|
Гемодинамикалық және эндокриндік факторлар
|
Бүйректік ісіну
Нефриттік
Нефроздық
|
Жүйкелік -эндокринді және тамырлық
(қылтамырлардың жүйелі зақымдануы) факторлар
Онкотикалық (протеинурия гипопротеинемия) және нейроэндокриндік (АҚК әлдостеронның) факторлар
|
Бауырлық ісінулер
|
Онкотикалық (нәруыз түзілуінің бұзылуы) және жүйке-эндокриндік ( әлдестерон әсерсізденуінің бұзылуы) факторлар
|
Кахексиялық (ашығулық) ісінулер
|
Онкотикалық фактор
|
Қабынулық ісінулер
|
Гемодинамикалық, қантамырлық, тіндік факторлар
|
Аллергиялық ісінулер
|
Тамырлық фактор
|
Жүректік ісіну патогенезіндегі жүйке-эндокриндік жайттың маңызы
ҚМК
Бүйректе қанағымының азаюы көлемдік қабылдағыштардың тітіркенуі
Ренин өндірілуі
әлдостерон түзілуінің артуы →
бүйректе Na кері сіңірілуінің артуы → гипернатриемия → осмостық қабылдағыштардың тітіркенуі→ вазопрессин түзілуі → несептен судың кері сіңірілуінің → судың тіндерде тұтылуы (қуыстарда) → ісіну, сулану
Көрнекті материал:
1. Мультимедиялық дәрістердің электронды түрі (студент кафедрадан алады)
2. Ә.Н.Нұрмұхамбетовтің редакторлығымен дәрістер курсы: Патофизиология в схемах и таблицах: – Алматы: Кітап, 2004. – ҚазҰМУ кітапханасында және кафедрада электронды түрі
Әдебиеттер:
Негізгі
Ә.Нұрмұхамбетулы. Патофизиология. – Алматы; РПО «Кітап», 2007. – С. 166-183.
Патофизиология // Под ред. Новицкого В.В., Гольдберга Е.Д. Уразовой О.И.– Москва: Изд-во ГЭОТАР, 2010., том 1, с. 682-746
Патофизиология в схемах и таблицах: Курс лекций: Учебное пособие. Под ред. А.Н.Нурмухамбетова. – Алматы: Кітап, 2004. – С. 42-52.
Патологическая физиология: Учебник п/р Н.Н.Зайко и Ю.В.Быця. – 2-е изд. – М.: МЕДпресс-информ, 2004. – С. 296-311.
Қосымша
Патологическая физиология п/р А.Д.Адо, М.А.Адо, В.И.Пыцкого, Г.В.Порядина, Ю.А.Владимирова. – М.: Триада-Х, 2002. – С. 238-248.
Патофизиология: Учебник для мед.вузов под/ред В.В. Новицкого и Е.Д. Гольдберга.-Томск: Том.ун-та, 2001, С. 315-334.
Литвицкий П.Ф. Патофизиология: Учебник для вузов. – М.: ГЭОТАР – Медиа, 2009. - С. 147-175.
Литвицкий П.Ф. Патофизиология: Учебник: в 2 т. – М.: ГЭОТАР-МЕД, 2003. – Т. 1. – С. 340-380.
Б.Дж. Ролс, Э.Т.Ролс «Жажда». – М.: Медицина, 1984 г.
Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
Оң су тепе-теңдігі туралы түсінік.
Теріс су тепе-теңдігі туралы түсінік.
Ісіну туралы түсінік.
Ісінудің патогенездік факторлары (атап көрсет).
Жоспарланған қателіктерді табу
№ 5 тақырып. КӨМІРСУ АЛМАСУЫНЫҢ БҰЗЫЛЫСТАРЫ
Мақсаты: көмірсу алмасу бұзылыстарының этиологиясы мен патогенезінің сұрақтары бойынша білімін қалыптастыру.
Дәріс жоспары:
Асқазан –ішек жолдарында көмірсулардың қорытылуының және сіңірілуінің бұзылыстары
Бауырдағы гликогеннің түзілуі мен ыдырауының бұзылыстары. Гликогеноздар туралы түсінік
Көмірсулардың аралық алмасуының бұзылыстары (гиперлактатацидемия, гипервируватацидемия), патогенезі
Гипогликемия, себептері. Гипогликемиялық команың патогенезі
Гипергликемия, түрлері, даму тетіктері
Ұйқы бездік және ұйқы безден тыс инсулин жетіспеушілігі.
Қантты диабеттің этиологиясы мен патогенезі
Дәріс тезистері
Көмірсулардың асқазан – ішек жолдарындағы қорытылу және сіңірілу бұзылыстарының себептері:
Ішектің шырышты қабатының зақымдануы
Амилолиздік ферменттердің (амилаза, мальтаза, сахараза, лактаза) тұқым қуалайтын және жүре пайда болған тапшылықтары
Ішектің шырышты қабатында глюкозаның фосфорлануының бұзылыстары ( ауыр металдардың тұздарымен, флоридзинмен, моноиодоацетатпен уыттанғанда гексокиназаның белсенділігінің төмендеуі).
Гипогликемия, дене салмағының төмендеуі. Осмостық диарея
Гликогеннің түзілуі мен ыдырауының бұзылыстары.
1.Гликогенолиздің жоғарылауы, гликоген түзілуінің төмендеуі
Гипоксия
ОЖЖ және симпатикалық жүйке жүйесінің қозуы.
Контринсулиндік гормондардың түзілуі артуы.
Стресс
Бауыр жасушаларының зақымдануы
2. Гликогеннің түзілуінің жоғарылауы. Гликогеноздар
Гирке дерті ( гликогеноздың І түрі). Глюкозо-6- фосфатазаның тапшылығы → гликогеннің ыдырауының бұзылуы, гликогеннің бауыр мен бүйректе жиналуы, гипогликемия.
Қанда сүт және пирожүзім қышқылдарының көбеюі (СҚ, ПЖҚ).
Себептері:
Анаэробтық гликолиздің белсенденуі;
Бауыр жасушаларының зақымдануы ( Кори орамының бұзылуы);
В1 витаминінің тапшылығы ® кокарбоксилаза тапшылығы®ПЖҚ-ның Ацетил КоА-ға ауысуының бұзылуы ® ПЖҚ-ның СҚ-на ауысуы артуы ® СҚ және ПЖҚ көбеюі ® полиневриттер.
Гипогликемия – қанда глюкозаның төмендеуі ( қалыпты мөлшері – 3,3 – 5,5 ммоль/л)
Түрлері:
Қауырт ( инсулиннің мөлшерден көп болуы, ауыр қол жұмысы)
Созылмалы ( ішекте глюкозаның сіңірілуінің бұзылуы, ашығу, инсулинома, контринсулярлық гормондардың тапшылығы (бүйрек үсті безінің жеткіліксіздігі, гипотиреоз, гипофизарлық жеткіліксіздік).
Гипогликемиялық команың патогенезі:
Нейрондарға глюкозаның түсуінің төмендеуі субстраттық гипоксия АҮФ түзілуінің бұзылуы нейрондардың зақымдануы кома
Жасуша сыртындағы секторда осмостық қысымның төмендеуі судың жасушаға ауысуы жасуша ішілік ісіну
Гипергликемия - қанда глюкоза мөлшерінің көбеюі.
Түрлері
|
Сипаттамалары
|
Алиментарлық
|
Тамақтан кейін 0,5 – 1 сағаттан кейін дамиды. 2 сағаттан соң қалпына келеді. Патогенезі:
Ішекте глюкозаның сіңірілуі қанда глюкоза деңгейінің жоғарылауы инсулиннің бөлінуі қалыпты гликемия
|
Эмоциялық (нейрогендік)
|
ОЖЖ және симпатикалық жүйке жүйесінің қозуы адреналиннің гликогенолиздің гипергликемия
|
Гормондық
|
Инсулиннің тапшылығы
а) инсулин тәуелді тіндер жасушалары мембраналарынан глюкозаның өтуінің
б) гексокиназа және глюкокиназаның белсенділіктерінің ® глюкоза фосфорлануының бұзылыстары ® глюкозаның жасушалармен қамтылуының бұзылыстары
в) гликогенсинтетаза белсенділігінің ® гликогеногенездің
г) глюкозаның майға айналуының тежелуі
г) глюконеогенездің белсенденуі.
Контринсулиндік гормондардың ( адреналин,глюкагон, АКТГ және кортизол, ТТГ және тироксин, трийодтиронин, СТГ) гиперпродукциясы
Гликогенолиз және/немесе глюконеогенездің (глюкозаның нәруыздан және майдан түзілуі) әсерленуі
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
