S. E. Bekbergenov, Q. A. İsmaylov, M. B. Sharibaev YarımO’tkizgishler fizikası boyınsha mA’seleler shıG’arıW

Sheshimi: U’lginin’ salıstırmalı qarsılıg’ın eki ese arttırıw ushın jaqtılıq generatsiyası na’tiyjesinde qanday zaryad tasıwshılar sanın payda etiw kerek ekenligin biliw ushın, aldın qaran’g’ıdag’ı zaryad tasıwshılardın’ kontsentratsiyasın tabıwımız kerek. Salıstırmalı o’tkiziwshen’likti tabıw an’latpasınan ha’m qatnasınan paydalanıp, to’mendegi an’latpanı alamız

(3.14)

O’jire temperaturasında germaniy ushın ha’m .

Berilgen ma’nislerdi (3.14) ten’lemege qoyıp to’mendegini alamız

(3.15)

yamasa (3.16)

(3.16) ten’lemeni tu’rlendirsek

(3.17)

Aqırg’ı ten’lemeni p g'a salıstırg’anda sheshsek, n-tiptegi yarımo’tkizgishli u’lgidegi elektronlardın’ kontsentratsiyasın tabamız

(3.18)

Geweklerdin’ kontsentratsiyası bolsa

(3.19)

Jaqtılıqtın’ ta’sirinde u’lgide birdey sandag’ı elektron ha’m gewekler generatsiyalanadı, sonlıqtan (3.14) ten’leme boyınsha elektron ha’m geweklerdin’ o’siwi birdey boladı, yag’nıy

(3.20)

yamasa

(3.21)

bunnan , yag’nıy – u’zliksiz jaqtılıq ta’sirinde generatsiyalanıp atırg’an elektronlar sanı.

U’lginin’ ko’leminde kontsentratsiyası g’a ten’ bolg’an awısıq elektronlar ha’m sonday-aq gewekler bolıwı kerek. Bul awısıq zaryad tasıwshılar ma’selenin’ sha’rti boyınsha tezlik penen jog’aladı.

Solay etip dinamikalıq ten’salmaqlıq saqlanıw ushın, u’lginin’ betine sekundına foton kelip tu’siwi kerek.

Ma’selenin’ sha’rti boyınsha tolqın uzınlıg’ında 1 lm jaqtılıq ag’ımı 0,0016 Vt qa ekvivalent, sonın’ ushın jaqtılıq ag’ımın to’mendegishe tabıw mu’mkin:

(3.22)