S burxonov, O‘. Xudoyorov, Q. Norqulova, N. Ruzikulova, L. Goibova matematika umumiy o‘rta ta’lim maktablarining

Mustahkamlash
 
 
1. 
350 
– 90 : 30
739 + (756 : 
28)
150 
·
6 + 30 
805 – 
(420 
: 
20)
920 – 
50 
·
18
184 + (640 : 
80)
 
2.
 
Algoritm bo‘yicha amallarni bajarib, natijani 
toping:

---

44
 
3.
 
(500 
–
x
) 
:
4 = 100
a
: 
5 = 14 
·
10
 4.
 
Hisoblamasdan ayting. Har bir tomoni 2 dm
1 cm bo‘lgan uchburchakning perimetri uzunmi 
yoki tomonlari 1 dm, 2 dm, 10 cm bo‘lgan uch­
burchakning perimetri uzunmi?
 
5.
 
Tenglikni hosil qilish uchun bo‘sh kataklarga 
mos sonlarni qo‘ying.
 
326 mm = cm mm
257 cm = dm cm
170 mm = dm cm
174 dm = m dm
573 cm = dm cm
905 cm = m cm
 
6.
 
To‘rtburchak shaklidagi yer maydonini o‘rash 
uchun eni 1 m dan bo‘lgan 12 ta panjara keltiril­
di. Bu panjaralar yordamida necha xil to‘g‘ri 
to‘rtburchak yasash mumkin? Qaysi to‘rt bur­
chak may donining yuzi eng katta bo‘ladi? 
7.
Maktab kutubxonasidagi birinchi javonda 180 ta, 
ikkinchisida undan 76 ta kam, uchinchisida 
esa birinchi va ikkinchi javonda qancha bo‘lsa, 
shuncha kitob bor. Uchala javonda nech ta kitob 
bor?
 8.
700 + 600 : 4
300 : 3 
·
8
360 : 60 + 580 
500 – 50 : 5

---

45
1000 ichida yozma ko‘paytirish va bo‘lish.
Xonadan o‘tmasdan ko‘paytirish
 1.
Yechilishini tushuntiring: 123 
·
3 = 
a)
Xonalarga ajratib ko‘paytirish: 123 
·
3 = 
= (100 + 20 + 3) 
·
3 = 100 
·
3 + 20 
·
3 + 3 
·
3 =
= 300 + 60 + 9 = 369.
b)
Ustun shaklida ko‘paytirish:
Birinchi ko‘paytuvchi 123 ning bir­
lar xonasi ostiga ikkinchi ko‘ pay­
tuvchi 3 yoziladi. Dastlab birliklar, 
so‘ngra ketma­ket o‘nliklar va yuz­
lik lar ko‘ pay tiriladi. Ko‘paytmalar mos ra vish da 
bir liklar, o‘nliklar va yuzliklar tagiga yozi ladi.
 2.
43 
·
2 
124 
·
2 213 
·
3 122
·
4
32 
·
3 
243 
·
2 
322 
·
3 
111 
·
8