S a m a r q a n d d a V l a t u n I v e r s I t e t I r a h m o n q u L o r z I b e k o V

ega bo'lgan etuk obrazlardan bin darajasiga ko'taradi. Umuman,
Sayqaliy o'z ideallaridan kelib chiqib, Gulandom, Sarvoso, Ruhafzo
va Davlat kabi nazokatli, zebo xotin-qizlar obrazlarini yaratishga
gumanistik g'oyalar pozitsiyasida turib yondashadi.
Dostonda tasvirlangan Sayfur obrazida sadoqatli do'st, kishilarga
mushkul damlarda yordam ko'rsatadigan, yaxshilik va ro'shnolik yo'lida
xizmat qilishga qattiq bel bogiagan shaxsni ko'ramiz. Sayfur garchand
asarda «parizotlar amiri», g'ayritabiiy kuchlar vakili sifatida ko'rinsa-
da, Sayqaliy uni reallashtirib, hayotga yaqinlashtiradi. U ko'p
xususiyatlari bilan Shopur obrazini eslatadi.
Muallif qahramonlaming psixologik kechinmalarini ochish va
ta’sirchan qilib berish uchun illyustrativ tarzdagi hikoyalardan,
naqllardan, nomalardan ham ustalik bilan foydalanadi. Masalan, shoir
doston kompozitsiyasiga ikki asosiy qahramon — Bahrom bilan

---

Gulandomning she’riy yozishmalarini singdirib yuboradi. Bunda shoir
Sharq klassik she’riyatida shakllangan, o'ziga xos an’anaga ega bo'lgan
epistolyar janr imkoniyatlaridan foydalanadi. Asarda qahramonlaming
nozik his—tuyg'ularini , orzu—istaklarini ifodalovchi lirik o'rinlar
tez-tez uchrab turadi. Shoir oshiq-ma’shuqlami ham, ota-o'g'ilni
ham, do'st va birodarlami ham hayajonli, to'lqinli qilib gapirtiradi,
kuylatadi. U asosiy bayonni masnaviyda olib boradi, boblami,
voqealami bir-biriga bog'lashda ba’zan «Alqissa, bu mustazoddan
so'ng bir-birlarini har yondin hikoyatlar aytub va oxirul-amr
shahzodaning arzini deyub vaslin istagoni va Gulandom rozi o'lub
ixtiyorini otasiga bergoni bu turur» kabi muayyan bir voqea-
epizodning qisqa izohidan iborat nasriy matnlardan foydalanadi.