С. А. Эгамбердиева молекуляр

Озиқ-овқат маҳсулотлари ва овқат қўшимчаларини ишлаб 
чиқариш ҳамда истеъмол қилишни назорат қилиш
АҚШда озиқ-овқат маҳсулотлари, дори ва тиббиёт 
воситаларини ишлаб чиқариш ва бозорга келиб тушишини назорат 
қилиш озиқ-овқат маҳсулотлари, медикаментлар ва косметик 
воситалар сифатини назорат қилиш бошқармаси томонидан амалга 
оширилади (FDA, ингл. Food and Drug Administration). Озиқ-овқат 
маҳсулотлари ва озиқ-овқат таркибий қисмлари, шу жумладан 
маҳсулотларга специфик таъм ва ҳид берадиган қўшимчаларнинг 
хавфсизлиги уларни савдога қўйилишига рухсат берадиган ва бундай 
маҳсулотларни овқатга ишлатиш мумкинлигини тасдиқлайдиган 
лицензия олишдан олдин кафолатланиши керак. FDA ўз фаолиятида 
янги 
озиқ-овқат 
маҳсулотлари 
овқат 
компонентларини 
сертификациялашнинг кўп марта апробацияланган, лекин унчалик 
тўлиқ бўлмаган даражада қонунлаштирилган тизимига таянади. 
Унинг 
рақиблари 
бу 
ташкилот 
саноат 
корхоналарининг 
манфаатларини ҳимоя қилишга ҳаракат қилади ва ўзининг хусусий 
меъёрий далолатномаларини ҳаракатга келтиришга унчалик ҳам 
шошилмайди, дея таъкидлайдилар. Манфаатларини Озиқ-овқат 
биотехнологияси бўйича халқаро кенгаш тақдим қиладиган FDA каби 
озиқ-овқат маҳсулотларини ишлаб чиқарувчилар ҳам рекомбинант 
ДНК технологияси ёрдамида олинадиган озиқ-овқат маҳсулотлари ва 
овқат компонентларини ишлаб чиқаришни тартибга соладиган янги 
меъёрий далолатномаларни ишлаб чиқишга ҳеч қандай эҳтиёж йўқ, 
деган нуқтаи назарни ҳимоя қиладилар (нимададир жуда ишончли), 
чунки ҳар қандай лицензияланмаган озиқ-овқат маҳсулоти ёки овқат 
ингредиенти (ишлаб чиқариш усулидан қатъий назар) шундай ҳам 
токсиклиги, тозалиги ва аллергенлигига текширувдан ўтиши керак. 
Агар генетик манипуляциялар (масалан, селекция жараёни ёки 
рекомбинант ДНК технологиясининг ўзи билан боғлиқ бўлган) 
натижасида озиқ-овқат маҳсулотлари ёки овқат ингредиентларининг 
FDA тасдиқлаган таркиби ўзгарадиган бўлса, у ҳолда ишлаб 
чиқарувчи компания бундай маҳсулотларни текшириб, уларни янги 
маҳсулот анъанавийсидан фарқ қилиши ҳақида хабар берувчи махсус 
белги билан таъминланиши керак.