С а д р и д д и н а й н и й э с к и м а к т а б

гадой қиздир. Домла-имомиинг уйидан бўлса ҳам гадой қиздир,
Арбоб Камолнинг келини бўлса ҳам гадой қиздир.
— Мен Гулбиби бой қиздир демадим-ку, унинг гадой қизлиги-
ни ўзим ҳам биламан, лекин куйган «ҳисобларим» бадалига
келади. Одина менга нималар қилганини билмайсанми? Ойшаби-
би нима ёмонликлар қилмади? Букун фалак менинг йўриғимга
тушди, букун мен Одинанинг тиригидану Ойшабибининг ўлиги-
дан ўчимни оламан, билдингми?!
— Ибодни нима қиласиз? У ўлимга рози бўладн, лекин бу
ишга рози бўлмайди.
— Ибод?!— Арбоб қизишди,— унинг ўзи ким? Унииг рози
бўлиши ё бўлмаслигининг бу ишга нима дахли бор? Рози бўлса
ҳам шу, рози бўлмаса ҳам шу. «Рози бўлмайман», дейишга нима
ҳақи бор?— деб чиқиб кета берди.
Хотин:
— Отаси! Менга қаранг, менга қаранг,— деб йиғлаб қолди.
Деворлари йиқилган бир ҳовлида томи пичан ва қамиш би-
лан ёнилиб, бир бурчаги чўккан бир уй, унинг ёнида қийша
11
-
ган деворига тирговуч қўйилган иккинчи уй кўринар эди.
Томининг бир бурчаги чўккан уйда орқаси билан деворга суя-
ниб, тиззаларини қучоқлаб олган ўн олтнн-ўн етти яшар чамали
бир қиз ўтирар эдп. Бу қизнинг афти башарасидан баркамол бир
гўзаллик асари кўриниб турса ҳам, бошига тушган мусибатшшг
оғирлигидан бўлса керак, хазон ели урган гулдек саргайган, ажин
тушган, қовоқлари шишган, кўзлари чуқур-чуқур тушиб кет-
ган, у том маъноси билан сўлган эди. Бу қиз йиғламас, ҳайқирмас,
дод-фарёд қилмас, ҳатто бир «оҳ» ҳам чекмасди, лекин унинг дам
шифтга, дам ерга ҳасратли боқишидан, жонни ўртаб юборадиган,
юрак-багирни эзиб ташлайдиган нолишлари сезилиб турар эди.
Бу қизнинг қаршисида ёши етмишга яқинлашган бир кампнр
тиз букиб ўтирар ва ўз-ўзига сўйлагандек: