С а д р и д д и н а й н и й э с к и м а к т а б

— Нор, қаерга борсанг ўша ерга бор! Сенга берадиган ортиқча
ноннм йўқ,— деди у.
Сора Етимнинг эски-туски кийимларини олиб чиқиб кийгизди,
бир кулчани латтага ўраб қўйнига тиқиб қўйди-да, жигарпорасини
багрига босиб, юм-юм йиглади. У кўзларидан оққан ёшлари билан
ўглининг юз-кўзларини, сочларини нам этгач, нуридийдасининг
кўзларини артаркан:
— Ну мамлакатда сарсон бўлиб юрма, қандай қилиб бўлса
ҳам дарёдан ўтиб ўз ватанингга бор. Бирор етимхонани ахтариб
топ. У ерда сени тарбиялаб, ўқитиб-ўстнрадилар, хафа бўлма.
Лгар умрим боқий бўлса мен ҳам орқангдан етиб бораман,—
деди.
Етпм оёқ яланг йўлга тушди. То равот кўздан гойиб бўлгунча
ҳар қадамда орқасига ўгирилнб, бино олдида турган меҳрибон
онасннп кўриб, юраги эзилиб пиглар ва кўзларинн артиб, яна
истар-истамас олдинга қадам ташларди.
Пу жудолик Етим учун ниҳоят даражада огир эди. Чунки у
178
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

бирдан-бир суннчиги. меҳрибони, оғир кунларида тасалли бера-
диган ва овутадиган кишисидан ажаралаётган эди.
У бир неча марта йўлдан қайтиб, онасининг олдида қолишга
қасд қилди, аммо бир оз мулоҳаза юритиб, бундай қилиш мумкин
эмаслигига кўзи етди: хўжайин равотдан жой бермаса қаерда ётади
хўжайин унинг учун бир бурда қотган нонни ҳайф кўргач,
нима еб тирикчилик қилади?
Бахтсиз онанинг аҳволи Етимнинг ҳолидан ҳам ачинарли:
у жондан азиз ўглининг кўз олдидан абадий йироқлашаётганини
кўриб турибди, аммо уни ўз олдида олиб қолиш имконияти йўқ.
Гўё унинг жони танидан чиқиб кетаётган эди-ю, уни сақлаб қо-
лпшга қудрати етмас эди.
Сора ўғли билан бирга равотдан чиқиб кетмоқчи ҳам бўлди.