С а д р и д д и н а й н и й э с к и м а к т а б

бошқа нарса еган бўлмасам ҳам очликни сезмайман, ёлгиз табиий
хажат тақас қилган ва сувсизлик бўғзимни чатнатаёзган эди.
Кун қайтган чоғларда эшик қулфини биров оча берди, мен ҳам
подшолик қийноқларини тортишга ҳозирлана бошладим. Эшик
очилди, зиндонбошлардан бири қўлида бир парча нон ва бир
1 Подшоликнинг ўттиз икки хил қийноғи бир афсона бўлмасдан, уларнинг 
бариси жабр, иқрор қилдириш йўлида амнрлар Бухоросн ҳукумати замонида 
амалда эди. Энг охирғиси бунда айтилгандек, хамирдан охурча ясаб, қиздирилган 
ёг қуйиш эдики, бунга учраган мазлум мияси эриб ўлар эди. (А.)
2 К у н д а — чор тарош қилинган ва ҳар томони икки қарнч келадиган 
йўгон бир ғўладирки, унинг нкки оёқ сиғарлик бнр тешиги бўлади. Бу тешикнинг 
устидан кўндаланг яна бир тешикчасн бор. Оёқларнн катта тешикдан ўтказиб, 
кўндаланг тешикчадан икки оёқ орасига тўгрилаб пона қоқилади. Мана шу 
нона қоқнлганда оёқларнинг илик ва суяклари эзилгудек бўлиб, ҳар қандай 
тўзимлн киши бўлса ҳам чидаёлмай жон аччнги билан додлапди. 
(А.)
84
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

офтоба сув бўлган ҳолда ичкарига кйрди, сув ва нонни бир чекка-
га цўйиб, оёгимни кундадан чиқарди ва уйчанинг бурчагида бўл-
ган бир чуқурчани менга кўрсатиб:
— У ерга бориб таҳорат ушат,— деди, таҳорат ушатдим.
Келганимдан кейин тагин оёқларимни кундадан ўтказди ва ионасн-
ни кечагидан бўшроқ қоқиб деди:
— Оёғингни бўш қўниб сени роҳатда қолднрдим, менинг бу
яхшилигимни унутма, қариндошларннг келсалар англат, менинг
хизматонамни ёғлиқ қилсинлар,— Мен гапирмадим, сўнгра сув
билан нонни менинг олдимга қўйиб чиқнб эшикни қулфлаб кетди.
Бу бандибон бир ҳафтагача кунда бир мартаба келиб, мени
таҳорат ушатишга чиқарар, оёқларимни кундадан ўтказиб, пона