S a b d I r a s I l o V, N. T o L i p o V, N. O r ip o V a

masalan, quyosh nuri bilan yoritilgan yashil yalanglik
eng yorug‘ va rang bo'yicha yorqin boMishi, to ‘q tusda
esa old ko‘rinish.
M anzaraning um um iy rang m unosabatlarini topish
maqsadida talaba vazifani yetarli darajada savodli uddalay
olmasa qisqa vaqtli etyudlami ko‘p marta takrorlash zarur.
Dastlab tasvirlash uchun uncha murakkab bo'lmagan yopiq
kenglikli syujetlar (masalan, qisman hovlili uyni va h.k.),
obyektlar b o‘lib hizmat qilishi mumkin. Keyin vazifani
biroz murakkablashtirib, bir nechta ko‘rinishga (old, o ‘rta
va uzoq) ega b o ‘lgan ochiq kenglikdagi manzarani tan-
lash zarur. Bu etyudlarda esa e ’tiborni havoyi perspekti-
vaga, osmon rangi, manzaraning barcha obyektlarini nozik
farqlari b o ‘yicha o c h -to ‘qligi va to ‘yingan ranglarining
o ‘zgarishlariga qaratish kerak. Ularni baravar idrok qil-
ishda manzarani barcha ko'rinishlarini taqqoslash y o i i
bilan sezish mumkin. M asalan, old ko‘rinishdagi daryo
qirg‘o g ‘ini ikkinchi va yiroqdagi ko'rinishlari bilan bir
vaqt o ‘zida osm onning suvdagi aksi bilan ham qiyoslana-
di. Etyudning rangdor munosabatlari yaxlit belgilanm a-
guncha uning bir qismini tugatish mumkin em as. Har
bir etyud 30 daqiqadan 1 soatgacha davom etadi.
Y o r i t i l i s h n i n g u m u m i y v a r a n g l i h o l a t i
Manzara etyudida yechiladigan muhim vazifa — turli
ob-havoda, kunning istagan vaqtini, yoritilgan holatini
tasvirlashdir. Professional tilda buni um um iy tus va rang
holatini ko‘rsatishga aytiladi. Xoxlagan etyudning rang
qatori faqat narsalarning ranglaridagi tus va rang m uno-
sabatlariga mos bo‘lmasligi kerak. Etyudning rang farqlari,
albatta, naturaning yoritilgan holatini hisobga olib quri-
lishi zarur.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---