S a b d I r a s I l o V, N. T o L i p o V, N. O r ip o V a

lash jarayonida ham dastlab asosiy rang munosabatlarida
(asosiy dogMar), yaxlit surtmalarni qo'llash, s o ‘ng old,
o ‘rta ko‘rinishdagi m ayda-bo'laklarni bajarishga o ‘tiladi
va hokazo.
Tajribasiz rassom uzoqda joylashgan (100—300 m)
ko'katlar rangini xuddi oldida turgandek ko‘radi. Vaho-
lanki, yiroqdagi rang mutlaqo boshqacha k o ‘rinadi: yash-
ilning nozik ranglari va uning to ‘yinganligi uzoqlashish
ta'sirida albatta o'zgaradi. Tajribasiz rassomlarning asosiy
kamchiligi: ishni yaxlit ko‘rmaslik, mayda shakllarni tas­
virlash bilan ch alg‘ib ishni samarali yakunlay olmaydilar.
Tabiatdagi narsalarning ranglari yoritilish kuchi va
spektr birikmalariga bog‘liq (kunduzi, kechqurun, qu-
yoshli kunda, bulutli ob-havoda) holda o ‘zgaradi. Masa­
lan, kechqurun quyosh b o tish vaqtida qayin tanasi
zarg‘aldoq qizil tusda ko‘rinadi. Shunday boMsa ham tajri­
basiz rassom qayin tanasini oq rangda tasavvur etadi.
M anzarani rangli tasvirlash jarayonida narsalarning
predmetlik ranglarini yoddan chiqarish ko‘nikmasiga erish-
ish (shaxsiy rangini), yorugMik ta'siri va uzoqlashgandagi
ranglarni sezish m ahoratini rivojlantirish zarur. Ayniqsa,
ta ’lim ning boshlang'ich davrida plenerdagi rangtasvir
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

b o ‘yicha vazifa va mashqlar huddi shunga bag‘ishlangan
b o ‘lishi kerak.
Manzara rangtasvirini boshlang‘ich davr dasturini juda
yahshi o ‘zlashtirish uchun quyidagi mavzulardagi vazi-
falarni bajarish kerak:
1) plener ochiq havo sharoitida naturani yaxlit idrok
etish va rangdorlik munosabatlari bilan ishlash usuli;
2) asosiy rangdorlik munosabatlarini qabul qilish va