S a b d I r a s I l o V, N. T o L i p o V, N. O r ip o V a

bo‘lmaydi. Qalamtasvirni ishlashda ham taxliliy masala
bajariladi: dastlab buyum ning "konstruktiv" ichki qurili­
shi, nisbatlari, yaxlit umumiy shakl topiladi. Rassom shun­
day sharoitda aslo bu masaladan chekinm aydi, naturani
um um iy va yaxlit ko'radi. N .N . G e bejiz rassomlarni
ogohlantirm agan: '"'Natura”dagi bosh qismlarni belgilab,
n isb atlarn i tek sh irish uch u n darhol a so siy soya va
yorug'likni um um iy sinchiklab o'rganib chiqing va har
doim , har vaqt tasvirni boshidan oxirigacha um um lash-
tirgan holda chizing hamda mayda b o ‘laklarga ohista ki-
rishing. Mana sizlarga chizishning siri".
Rangtasvirda ham ish boshlashdan avval naturadagi
um um iy rang munosabatlarini diqqat bilan o'rganib chi-
qish lozim . Shuning uchun bu masalaga 5— 10 minut vaqt
sarflab, nuturaning umumiy rang munosabatlarini tush-
unish kerak: eng och va eng to ‘q (zich) d og1 qayerda,
tusi va rang kuchi b o ‘yicha asosiy farqlar (to'yinganligi)
qanday ekanligini topish kerak. Masalan, naturadagi sar-
iq olm alar fondagi sariq m ato bilan solishtirilsa, olm a-
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

lar m atodan ochroq, ularning sariq tusi sariq matoga
nisbatan yorqinroq (to'yingan) ko‘rinadi. Rangning uch
xil o'ziga hosligi b o ‘yicha natura q o ‘yilm asidagi buyum-
larning asosiy rang xususiyatliligi mavjud.
Obyektdagi um um iylikni topilishi rassom ni naturada­
gi 
ikkinchi darajali belgilar, uning mayda b o ‘laklariga,
koloritli masalaga mustasno holda e'tibor berishdan, umu­
miy tus va rang holatini, asosiy tus va rang m unosabat­
larini paydo qilishdan chalg‘itishga harakat qiladi. Shun­