Rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti

1. Magniy xloridning ammoniyli bufer eritma bilan aralaslimasi(4-5 tomchi) Na₂HPO₄ eritmasiga (3-4tomchi) qo`shilsa, HCl va HNO₃ da oson eriydigan oq MgNH₄PO₄cho'kmasi tushadi:
Na₂HPO₄+ MgCl₂+ NH₄OH→ MgNH₄PO₄↓+ 2NaCl + H₂O
HPO₄^2- + Mg²⁺+ NH₄OH→ MgNH₄PO₄ + H₂O
2. Molibden suyuqligi fosfat ion ishtirokida nitrat kislotali muhitda qizdirilsa, ishqorlar va ammiakda eriydigan sariq cho`kma hosil qiladi:

HPO₄^2- + 12MoO₄^2- + 24H⁺ + 3NH₄⁺ → (NH₃)₃PO₄∙12MoO₃ +12H₂O

Reaksiyuni bajarishuchun 1-2 tomchi HNO₃ qo`shilgan va 50-60°C gacha qizdirilgan(NH₄)₂MoO₄ eritmasiga 1-2 tomchi Na₂HPO₄ eritmasi tomiziladi.
3. Tcmir (III)tuzlari fosfat ion bilan sirka kislotada erimaydigan sarg`ish tcmir fosfat cho`kma hosil qiladi:
PO₄^3- + Fe³⁺ →FePO₄↓
Fosfat ionni aniqlashuchun samarasi yuqori reaksiya sifatida temir (III)rodanid bilan bo`lgan reaksiyani keltirish mumkin. Bu reaksiyada faqatgina cho`kma tushib qolmasdan, qizil-qon rangli eritma rangsizlanadi ham:

PO₄^3-+Fe(SCN)₃→ FePO₄↓+3SCN^-
6.6. Xromat aniunining reaksiyalari
Xromat, dixromat ionlar va xromat kislotakuchli oksidlovchilar hisoblanadi. Xromat va dixromatlar qaytarilganda ularning sariq va to`q sariq ranglari yashil yoki binafshaga o`tadi. Bu ionlar Fe²⁺, Sn²⁺, AsO₃^3-, SO₃^2-, J^-, S^2-, C₂O₄^-, SCN^-,CN^-, [Fe(CN)₆]^4- va boshqa ionlarni yuqori oksidlanish darajasigacha oksidlaydi.
Eritmada CrO₄^2- ioni sariq rangli bo`lib, kislotali muhitda to`q sariq rangli Cr₂O₇^2- ioniga aylanadi:
2CrO₄^2- + 2H⁺→ Cr₂O₇²+ H₂O
Shuning uchun ham xromat va bixromat kislotalarni eritmadan toza holda ajratib bo`lmaydi, chunki ular parchalanib CrO va H,O hosil qiladi.
I, Qo`rg`oshin atsetat eritmasining 4-5 tomchisi K₂CrO₄ ning 3-4 tomchieritmasigata'sirettirilganda,PbCrO₄ningsariqcho'kmasi tushadi:

Pb(CH₃COO)₃ PbCrO₄ + 2CH₃COOK
Cho`kma HNO₃ va ishqorlardaeriydi. CH₃COOH da esa erimaydi.
2. Vodorod peroksid eritmasidan 2-3 tomchisi va 2-3 tomchi HCl eritmasi4-5 tomchi K₂CrO₄eritmasigatomizilganda, CrO₄^2- oksidlanib perxromat kislotaga – H₂CrO₆ aylanadi va eritma ko`k rangga kiradi:
K<sub>2</sub>CrO<sub>4</sub>+ 2H<sub>2</sub>O<sub>2</sub>+ 2HClH<sub>2</sub>CrO<sub>6</sub> + 2KCI + 2H<sub>2</sub>O
Reaksiyaning sezuvchanligini oshirish uchun eritmaga 0,2-0,3 ml amil spirti qo`shish mumkin. Bunda amil spirti qavati ko`karadi.