Imitatsiya rejasi. O’quv mashg’uloti rahbarining yordamchisi tomonidan matn bo’yicha chizma asosida ishlab chiqiladi. Unda odatda: imitatsiya joyi, vaqti va turlari ko’rsatiladi, imitatsiya ishlariga ajratilgan kuchlar va vositalar, ma’sul kishilar, imitatsiyani boshqarish signallari (belgilari) va aloqa vositalari, imitatsiya o’tkaziladigan joyni qo’riqlash choralari va uning xavfsizligini ta’minlash ko’rsatiladi. CHizmada imitatsiya o’tkazadigan joy shartli belgilar bilan ifodalanadi. Imitatsiya rejasi o’quv rahbari tomonidan tasdiqlanadi.
Amaliy mashg’ulotning asosiy maqsadi obyektdagi FV oqibatlarini tezroq tugatishdir. U obyekt da razvedkani tashkil qilish va olib borishdan boshlanadi. Olingan razvedka ma’lumoti va uning tahliliga asosan obyektdagi holat aniqlanadi, barcha tuzilmalarga FV oqibatlarini tugatish bo’yicha qo’shimcha vazifalar yuklatiladi. Hamma ko’zda tutilgan o’quv savollari o’rganuvchilar tomonidan amaliy mashg’ulotlar davomida bajarilgandan so’ng, mashg’ulot rahbari ko’rsatmasiga asosan to’xtatiladi.
Mashqlarning tahliliga har tamonlama tayyorlanish kerak. Tahlil amaliy mashg’ulotning yakuniy bosqichidir. Tahlilda o’qitilganlar har tamonlama muhokama qilinadi, qo’yilgan maqsadni qay tarzda amalga oshirilganligi, o’quv savollarini qanday qilib ishlab chiqilganligi, rahbar va komanda-boshliq tarkibining, shtab xodimlari, tizimlar, har xil toifadagi o’qiganlarning qanday tayyorlanganligi tahlil qilinadi. Tahlil avval rahbarlar bilan, so’ngra mashg’ulotning hamma qatnashchilari bilan o’tkaziladi. Tahlil oxirida mashg’ulot rahbari mashg’ulotlarda qatnashganlarning o’quv maqsadlariga qay darajada erishilganligini aniqlaydi, o’qiganlarning harakatlarini baholaydi va yo’l qo’yilgan kamchiliklarni tugatish tadbirlarini belgilaydi.
Har taraflama o’tkazilgan mashg’ulotning natijalari to’g’risida tuman FM shtabiga kerakli ma’lumot taqdim etiladi.
Uyga vazifa Topshiriq: Quyida keltirilgan topshiriq variantlari bo’yicha aholini fuqaro muhofazasiga o’qitishga oid savollarni tahlil qiling:
Topshiriq savollari
Variantlar
1,20
2,19
3,18
4,17
5,16,
6,15
7,14
8,13
9,12
10,11
Komanda shtab o’quv mashqlarining maqsadi, mohiyati
X
Kompleks o’qishlarni tashkil etish qoidalari
X
FM ga o’qitishni asosiy tamoyillari
X
X
FM ga o’qitish shakllari va uslublari, ularning mazmuni
X
amaliy mashg’ulot o’tkazish tartibi
X
Taktik maxsus o’qish
X
Mashqlalar o’tkazish tartibi
X
Amaliy mashg’ulotlarni o’tkazish bo’yicha imitatsiya rejasini tuzish tartibi
X
X
Nazorat savollari:
1.
Kompleks mashg’ulot qanday o’tkaziladi?
2.
Fuqarolarni FM ga tayyorlashda qanday tamoyillarga tayaniladi?
3.
FM ning amaliy mashg’ulotlari necha turda o’tkaziladi?
4.
FM bo’yicha o’qitishning imitatsiya rejasi qanday tuziladi?
5.Fuqarolarni FM bo’yicha tayyorlash deganda nimani tushunasiz?
6.Mavzuga oid bir nechta test savollari tuzing va o’zingizni sinab ko’ring ?
Laboratoriya ishlarini mavzulari, asosiy matn, zarur asbob-uskunalar, xorijiy adabiyotlarga xavolalar
Laboratoriya ishlarini-rejalashtirilmagan
Kurs ishi (loyihasi) variantlari mavzulari, bajarishga uslubiy kо‘rsatmalar, misol
Kurs ishi- rejalashtirilmagan
Mustaqil ta’lim mashg‘ulotlari, mavzulari, shakli, kо‘rsatmalar, variantlar, tushuntirishlar, boshqa ma’lumotlar
Talaba mustaqil ishining asosiy maqsadi o`qituvchining rahbarligi va nazorati ostida talabada muayyan o`quv ishlarini mustaqil ravishda bajarish uchun zarur bo`lgan bilim va ko`nikmalarni shakillantirish va rivojlantirishdan iborat. Talaba mustakil ishini tashkil etishda "Favqulodda vaziyatlar va fuqaro muhofazasi" faninig xususiyatlarini, shuningdek xar bir talabaning akademik o`zlashtirish darajasi va qobilyatini hisobga olgan holda quydagi shakillardan foydalaniladi:
-ayrim nazariy mavzularni o`quv adabiyotlari yordamida mustakil o`zlashtirish;
-berilgan mavzular bo`yicha referat tayyorlash;
-seminar va amaliy mashgulotlarga tayyorgarlik kurish;
-amaliyotdagi mavjud muammolarning echimini topish;
-qiziqarli o`yin variantlarini ishlash;
-ilmiy maqola, anjumanlarga ma`ruzalar tayyorlash.
Ayni paytda talaba "Favqulodda vaziyatlar va fuqaro muxofazasi" fanining xususiyatlaridan kelib chiqqan holda mustaqil ishlarni tashkil etishda boshqa shakllardan ham foydalanishi mumkin.
2.Aholini, iqtisodiyot tarmoqlarini va atrof-muhitni himoya qilish muammolari.
3.Fuqorolar muhofazasining asosiy vazifalari.
4.Zilzila oqibatlari.
5.Suv toshqini oqibatlari.
6.Yer surilishi oqibatlari.
7.Iqtisodiyot tarmoqlarida fuqaro muhofazasi tuzilmarini tashkil etish.
8.Kimyoviy, biologik qurollar va ularning talafotlari.
9.Fuqarolarni xavfli xududdan xavfsiz xududga ko'chirish (evakuatsiya) ni tashkil etish.
10.Epidemiologik, epizootik va epifitotik vaziyatlar, ularning salbiy oqibatlari.
11.O'zbekiston Respublikasining 1999 yil 20 avgustdagi «Aholini va xududlarni tabiiy hamda texnogen xususiyatli favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilish to'g`risida»gi hamda 2000 yil 20 maydagi «Fuqaro muhofazasi to'g`risida» gi qonunlarining mazmun mohiyati.
12.O'zbekiston Respublikasining 2000 yil 15 dekabrdagi «Terrorizmga qarshi kurash to'g`risida» gi qonuninig mazmun mohiyati.
13. Global xavfsizlik va barqarorlikni ta`minlashdagi O'zbekistonning ro`lini duny hamjamiyti tomonidan e`tiroflanishi.
14.Favqulodda vaziyatlar va fuqarolar muhofazasi haqida tushuncha
15.Favqulodda vaziyatlar turlari.
16.Fuqaro muhofazasining maqsadi va vazifalari.
17.Fuqaro muhofazasining kuch va vositalari.
18.O‘zbekiston Respublikasining fuqaro muhofazasi haqidagi qonunlari.
19.O‘zbekiston Respublikasi hududida bo‘lishi mumkin bo‘lgan tabiiy ofatlar
20.Zilzila va ularda aholining harakatlanishi.
21.Sel va suv toshqin va undagi aholini muhofaza tadbirlari.
22.Yer va qor ko‘chkisi va unda aholini muhofaza qilish.
23.O‘zbekiston Respublikasi hududida bo‘lishi mumkin bo‘lgan texnogen favqulodda vaziyatlarning ta’riflanishi.
24.Gidrotexnika inshootlarida sodir bo‘ladigan favqulodda vaziyatlarni kelib chiqish sabablari va ularning salbiy oqibatlari.
25.Transport, energetika va kommunal tizimidagi falokat va halokatlar.
26.O‘zbekiston hududidagi radiatsion xavfli obektlar va muhofaza tadbirlari.
27.Zararlanish o‘choqlarining ta’riflanishi.
28.Yadro quroli haqida tushuncha.
29.Yadro qurolining zararlovchi omillari.
30.O‘tkir nur kasalligi va unda bemorlarni parvarish qilish. Kimyoviy zaxarli moddalarning tasnifi.
31.Kimyoviy zaxarlanish belgilari
32.Zaxarlanishlarda birinchi tibbiy yordam.
33.AntidototerapiY.
34.Bakteriologik qurol va qo‘llanilishi usullari.
35.O‘ta xavfli infeksiyalar
36.Bakteriologik o‘choqda olib boriladigan tadbirlar.
37.To‘la va qisman sanitariya obrabotkasi.
38.Dezinfeksiya turlari, usullari va vositalari.
39.Dezinseksiya va deratizatsiya usullari va vositalari.
40.Dezaktivatsiya va degazatsiya usullari va vositalari.
