Ro`yxatga olindi: №

11.3. Aksiyadorlik jamiyatlarida davlat ishtirokining amaldagi holati
Aksiyadorlik jamiyatlarida davlatning ishtiroki birinchi navbatda davlatning
yoki   davlat   xo‘jalik   boshqaruvi   organ   (xo‘jalik   birlashma)larining   aksiyadorlik
jamiyatlari   ustav   kapitalidagi   ishtiroki   bilan   belgilanadi.  Ustav   kapitalida
davlatning ishtiroki mavjud aksiyadorlik jamiyatlari quyidagicha guruhlanadi:
- ustav   kapitali   to‘liq   davlat   mulki   hisobiga   shakllantirilgan   aksiyadorlik
jamiyatlari;
- ustav kapitalida davlat ulushi mavjud aksiyadorlik jamiyatlari;
- ustav kapitali xo‘jalik birlashmalari (davlat xo‘jalik boshqaruv organlari)
mulki hisobiga shakllangan aksiyadorlik jamiyatlari;
- ustav   kapitalida   xo‘jalik   birlashmalari   ulushi   mavjud   aksiyadorlik
jamiyatlari;
- ustav kapitalida davlat va xo‘jalik birlashmalari ulushi mavjud aksiyadorlik
jamiyatlari.
Ustav   kapitali   to‘liq   davlat   mulki   hisobiga   shakllantirilgan   aksiyadorlik
jamiyatlari davlat yagona aksiyador bo‘lgan aksiyadorlik jamiyatlari hisoblanadi.
Yuqorida   ta’kidlaganimizdek,   bunday   aksiyadorlik   jamiyatlari   mamlakatimizda
mavjud.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2016 yil 17 oktyabrdagi PQ-2635-
sonli   “Davlat   ulushi   ustuvor   bo‘lgan   aksiyadorlik   jamiyatlarida   korporativ
boshqaruvni   yanada   takomillashtirish   chora-tadbirlari   to‘g‘risida”gi   Qaroriga
asosan oddiy aksiyalari 100 foizga davlatga tegishli bo‘lgan strategik ahamiyatga
ega aksiyadorlik jamiyatlari sifatida quyidagilar belgilandi:
1. «O‘zbekneftegaz» milliy xolding kompaniyasi;
2. «O‘zbekenergo» aksiyadorlik jamiyati;
3. «O‘zbekiston temir yo‘llari» aksiyadorlik jamiyati;
4. «O‘zbekiston havo yo‘llari» aksiyadorlik jamiyati
5. «O‘zbektelekom» aksiyadorlik jamiyati;
6. «Navoiy kon-metallurgiya kombinati» aksiyadorlik jamiyati;
7. «Olmaliq kon-metallurgiya kombinati» aksiyadorlik jamiyati;
8. Aksiyadorlik tijorat bank «Xalq banki».
Bunda «O‘zbekiston havo yo‘llari» milliy aviakompaniyasi va «Navoiy kon-
metallurgiya   kombinati»   davlat   korxonasi   qayta   tashkil   etish   yo‘li   bilan
aksiyadorlik jamiyatiga aylantirilishi belgilangan.

---

2017  yil   1  dekabr   holatiga   mamlakatimizda   610  ta   aksiyadorlik   jamiyati
mavjud   bo‘lib,   unda   davlat   ulushi   mavjud   aksiyadorlik   jamiyatlari   –   172   ta;
xo‘jalik birlashmalari ulushi mavjud aksiyadorlik jamiyatlari – 318 ta; davlat va
xo‘jalik birlashmalari ulushi mavjud bo‘lmagan aksiyadorlik jamiyatlari esa 153
tani   tashkil   etgan   (11.1-rasm).   Aynan   shu   sanada   respublika   bo‘yicha   umumiy
aksiyadorlik kapitali 47,71 trillion so‘mni tashkil etgan holda uning 38,12 trillion
so‘mlik qismi, ya’ni 79,9 foizi davlatga tegishlidir. Umumiy holda aksiyadorlik
jamiyatlarining 75 foizida davlat va (yoki) davlat xolding kompaniyalari (xo‘jalik
birlashmalari) ulushi mavjud.
11.1-rasm.