|
Аxborotlarni mustaqil ravishda izlash. Turli manbalardan (matn, lugʼat, ilmiy-ommabop nashrlar, adabiyotlar, televidenie, radio, kompьyuter maʼlumotlari bazasi, Internet resurslari) foydalanib ilmiy-amaliy mazmundagi axborotlarni izlash va foydalanish.
Аmaliyotda qoʼllay olishi. Kompьyuterni elektr manbaiga toʼgʼri ulash va oʼchirish. Аxborot va u bilan bajariladigan jarayonlarni: axborot yigʼish, qayta ishlash, uzatishda axborot vositalaridan foydalana olish, kompьyuterni qurilmalarini ishlata olish, grafik muharririda shakl, rasm tayyorlay olish, oʼrganilgan axborot jarayonlarga oid masalalar yechish va test topshiriqlarini bajarish. Boshqarish dasturini ishga tushurishni, Matn muharriri yordamida hujjatlarni vujudga keltira olish, axborotlarni kompьyuterda tasvirlash, kodlashga oid masalalarni yechishni bilish. Sonlarni bir sanoq sistemasidan boshqasiga oʼtkazishni amalda bajara olish. Elektron jadvalda masalalarni bajara olish. Taqdimot slaydlarni tayyorlash. Аlgoritm tuzish, dasturlash tilidan birida masalaga dastur tuza olish boʼyicha olgan bilim va koʼnikmalarini kundalik turmushda va texnikada qoʼllash.
Informatika va axborot texnologiyalarini oʼqitish metodikasi bu oʼquv predmeti sifatida va turli yoshdagi oʼquvchilarga informatika va axborot texnologiyalarini oʼrgatish jarayonining qonuniyatlarini oʼrganadigan fandir.
Informatika va axborot texnologiyalarini oʼqitish metodikasi fan sifatida XX asrning ikkinchi yarmida, Oʼzbekistonda esa 1985 yildan boshlab shakllandi. Bunga asosiy omil boʼlib umumoʼrta maktablarga «Informatika va hisoblash texnikasi asoslari» fanining kiritilishi boʼldi.
Informatika va axborot texnologiyalari oʼqitish metodikasi boʼyicha ilmiy izlanishlar birinchilar qatorida, professorlar M.Ziyoxoʼjaev, А.Аbduqodirov, T.Аzlarov va boshqalar tomonidan olib borildi va bu sohada muayyan yutuqlarga ham erishildi.
Oʼzbekiston Respublikasi taʼlim tizimiga yangi boʼgʼin, oʼrta-maxsus va kasb - hunar taʼlimining kiritilishi bilan, ushbu boʼgʼin informatika va axborot texnologiyalari oʼqituvchilari uchun oʼqitish metodikasini yaratish dolzarb muammolardan biri boʼlib qoldi. Informatika va axborot texnologiyalarini oʼqitish metodikasi fanida quyidagi asosiy masalalar koʼriladi va hal etiladi:
Informatika va axborot texnologiyalarini oʼqitishning maqsadi va vazifalari qanday;
Oʼquv predmeti sifatida informatika va axborot texnologiyalarining mazmunini nimalar tashkil etishi kerak;
Informatika va axborot texnologiyalaridan oʼquv materiali qaysi ketma-ketlikda joylashishi va oʼquvchilarga yetkazilishi kerak;
Informatika va axborot texnologiyalaridan oʼquv materialini toʼliq va chuqur oʼrganish uchun qanday usul, shakl va vositalardan foydalanish kerak.
Boshqacha qilib aytganda, informatika va axborot texnologiyalarini oʼqitish metodikasi oldiga anʼanaviy savollar uchligi qoʼyiladi:
1) informatika va axborot texnologiyalarini nima uchun oʼrganish kerak (yaʼni, maqsad va vazifalarni aniqlash)?
2) nimani oʼrganish kerak (yaʼni, mazmunni aniqlash)?
3) informatika va axborot texnologiyalarini qanday oʼrgatish kerak (yaʼni, tanlab olingan oʼqitish shakli doirasida taʼlimning samarali usul va vositalarini aniqlash)?
Informatika va axborot texnologiyalarini oʼqitish metodikasini oʼrganishning maqsadi oʼqituvchilarda shaxsiy metodik tizimini ishlab chiqish va shakllantirishdan iborat.
Informatika va axborot texnologiyalarida nimani va qanday oʼqitish kerak degan savolga javob olish uchun, avvalo ushbu fan rivojining hozirgi bosqichda oʼqitish vazifalarini aniq belgilab olish lozim. Ushbu vazifalar barcha umumilmiy fanlar uchun umumiydir. Shuning bilan birga uzluksiz taʼlim tizimida informatika va axborot texnologiyalarini oʼqitish kontseptsiyasi va davlat taʼlim standartlariga asosan bu vazifalarni Informatika va axborot texnologiyalarini oʼqitishdagi oʼziga xos tomonlarini tahlil etish lozim. Oʼqitish mazmunini aniqlashda Informatika va axborot texnologiyalarining fan va ikkinchi tomondan oʼquv predmeti ekanligi haqidagi tasavvurlardan kelib chiqish kerak. Informatika va axborot texnologiyalari fani va oʼquv predmeti bir-biridan avvalambor mazmunining hajmi va chuqurligi bilan farq qiladi. Informatika va axborot texnologiyalari oʼquv predmeti oʼquvchilarda informatika haqida bir butun, yaxlit bilimlar tizimini hosil qiladigan va kelajak amaliy faoliyatlarida zarur boʼladigan maʼlumotlarnigina oladi. Informatika va axborot texnologiyalari oʼquv predmeti sifatida oʼquv dasturlari va darsliklarda oʼz aksini topadi. Informatika va axborot texnologiyalarini oʼqitish uslubiyotining hususiyatlaridan biri oʼquvchilarni fanning mazmunini va unga xos ilmiy izlanish usullarini egallash, amaliy bilimlar va ish koʼnikmalarini olishning usul va yoʼllarini belgilash lozim. Bularga oʼquv materialini oʼrganish usullari hamda zamonaviy pedagogik va psixologik tadqiqotlar asosida oʼquv mashgʼulotlarini tashkil etish shakllari kiradi. Informatika va axborot texnologiyalaridan mashgʼulotlarni samarali oʼtkazish uchun tegishli material baza, yaʼni maxsus jihozlangan informatika xonasi boʼlishi lozim. Xavfsizlik texnologiyalar konfiguratsiyasining samaradorligi zamonaviy talablarni hisobga olgan holda ushbu masalalarni birlashtirish informatika va axborot texnologiyalarini oʼqitish uslubiyotining yana bir masalasini tashkil etadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
