Yahudiy marosimlari va bayramlari.
Yahudiylar o’zlarining Yahvega nisbatan sodiq ekanliklarini isbotlash uchun bir necha rasm-rusumlarni ijro etadilar. Ular yillik va kunlik ibodatlardan, bayramlardan, marosimlardan iborat. Ibodat uyda ham sinagogada ham birday olib boriladi. Yahudiylar sinagogasining sharqiy tomonida Toraning nusxalari saqlanadigan sandiq va ravvin uchun minbar qo’yilgan. Ayollar erkaklardan alohida ibodat qiladilar. Sinagogada ibodat xor shaklida olib boriladi.
O’rta Osiyodagi yahudiylar.
Ma’lumki, yahudiylar O’rta Osiyoga qadim zamonlardan ko’chib kelganlar. Ularning bu kelishlari haqida turli xil rivoyatlar mavjud. Ularning ichida umum e’tirof etilganlaridan biri shuki, yahudiylar bu mintaqaga Eron orqali kirib kelganlar. Bu xalqning O’rta Osiyoga hijrati ko’p asrlar mobaynida davom etdi. Taxminlarga ko’ra, ular Assuriya quvg’inlari paytida – mil. av. VII-VI asrlarda Eronga ko’chib kela boshlaganlar. Hatto mil. av. VIII asrlarda ba’zi yahudiylar Isroilni tark etib, Misr, Eron kabi o’lkalarda boshpana topganliklari haqida ham xabarlar bor. Fors davlati ma’lum muddat O’rta Osiyoni o’z hukmi ostida tutib turgan va xuddi shu davrda yahudiylarning ko’chib kelishi amalga oshgan.
O’zbekiston mustaqillikka erishgandan so’ng yahudiylarning milliy, diniy erkinliklariga yo’l ochib berildi. Hozirda Toshkent, Buxoro va Samarqand shaharlarida buxorolik hamda ashkenazi (yevropalik) yahudiylarining milliy madaniy markazlari, shuningdek, sinagogalari faoliyat ko’rsatib kelmokda.
Yahudiy jamoalari mamlakatning uchta ma’muriy hududida o’zining ibodatxonalariga ega bo’lib, jami sakkizta sinagoga ro’yxatdan o’tgan.
TESTLAR
1.Yahudiylarning shabuot bayrami xo’jalikning qaysi turi bilan bog’liq?
1) Dexqonchilik. 2) Chorvachilik. 3) Xunarmandchilik. 4) Baliqchilik.
2. Yaxudiylik dini qaerda vujudga kelgan?
1) Isroilda. 2) Falastinda. 3) Sinay tog’larida. 4) Kichik Osiyoda,
3. Din so’zining ma’nosi?
1) Haqiqqat. 2) Odil hayot. 3) Ishonch. 4) To’g’ri so’z.
4. Quyidagi dinlardan qaysi biri jahon dinlari tarkibiga kiradi?
1) Islom. 2) Induizm. 3) Sintoizm. 4) Yahudiylik.
5. O’zbekiston Respublikasida nechta diniy koifessiya bor?
1) 12 ta. 2) 13 ta. 3) 14 ta. 4) 15 ta.
6. O’rta Osiyo hududida yahudiylik qachon vujudga kelgan?
1) Mil. av.I-ming yillikda. 2) Mil. av.III-ming yillikda.
3) Milodning VI asrida. 4) Milodning V asrida.
7. “Har bir inson fikri, vijdon va din erkinligi huquqiga egadir” bu jumlalar qaysi qonundan olingan?
1) “Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar to’g’risida”gi qonundan
2) Inson huquqlari Umumjahon Deklaratsiyasidan
3) O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi 4) O’zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksi
8. ” O’zbekiston Respublikasida ta’lim tizimi dindan ajratilgan”. Ushbu jumla “Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar to’g’risidagi” qonunining qaysi moddasidan olingan?
1) 2-moddasidan 2) 5-moddasidan 3) 7-moddasidan 4) 9-moddasidan
9. Mazxab so’zining ma’nosi?
1) Oqim, ta’limot 2) Ishonch, ta’limot 3) E’tiqod, yo’l 4) Oqim, ishonch
10. Rasul so’zining ma’nosi?
1) Elchi 2) Xabarchi 3) E’tiqod qiluvchi 4) Bo’ysinuvchi
Do'stlaringiz bilan baham: |