Roman Yoshlar nashriyot uyi

C hingiz Aytm atov
Amrao tulki undan ch o ‘chim as, chunki sim yog‘ochlar bir 
yerda turishini va ta ’qib qilm asligini bilardi.
Lekin paydar-pay o ‘tib turgan poyezdlam ing quloq- 
lami qom atga keltiruvchi taraq-turuq ovozi har gai uni 
seskantirib, junjikib olishga m ajbur etardi. Tulki zam inni 
larzaga solib, dahshat ichra uchib kelayotgan zil-zam bil 
vagonlam ing m o ‘jizaviy qudratini o ‘zining butun vujudi, 
hatto qobirg‘alari bilan titrab-qaltiragancha sezib yotardi, 
har nechuk qo‘rquv va begona hidlardan behuzur b o ‘lishiga 
qaram asdan, chuqurlikdan chiqm ay kech kirib, ternir y o ‘l 
yoqasining biroz tinchishini kutib yotgan edi u.
Tulki bu yoqlarga ochlikdan sillasi qurigan, nochor qol- 
gan paytlaridagina kelardi...
Ko‘chkidan so‘ng sukunat cho‘kkanday poyezdlar olis- 
lab ketishi bilanoq dashtlikka sokinlik enardi - tulki mana 
shunday oqshom sokinligida havoda elas-elas eshitilayotgan, 
lekin biron-bir jonzotga tegishli bo im ag an allaqanday zaif 
tovushlami hushyor ilg‘ab olardi. Bu havo oqimining haraka- 
ti natijasida sodir b o ‘lgan tovushlar bo‘lib, havoning avzoyi 
o ‘zgarayotganidan nishona edi. Jonivor buni savqi tabiiy bir 
tarzda sezganidan ayanchli junjikdi, qimir etmasdan yer b ag‘ir- 
lagancha allaqanday muqarrar bir falokatni oldindan tushunib, 
jon-jahdi bilan uvillab yuborgisi keldi. Biroq ochlikdan sillasi 
qurigan tulkining shunga ham majoli yetmasdi.
Tulki uvillash o ‘m iga, tinim siz sanqishdan zirqiragan 
panjalarini yalab, sekingina g ‘ingshib q o ‘ydi.
0 ‘sha kunlari kuz yaqinlab qolgan, oqshom lar ancha 
ayozli edi. Kechalari yer tezda muzlab, tongga qadar dasht- 
lik xuddi yengil sho‘rxok bosganday oqish qirov bilan qop- 
lanar edi. Sahro jonivorlari uchun betarovat, qahatchilik 
kunlari boshlandi. Bu joylarda hatto yoz payti ahyon-ahy- 
onda uchraydigan qushlar ham qayoqqadir g ‘oyib b o ‘li- 
shadi: qay birlari issiq o ‘lkalarga uchib ketsa, qay birlari ja r
8

---