Rivojlanishi tarixidan

Jarqo'rg'on  minorasi  —  hozirgi  Jarqo'rg'on  rayoni  markaziga  yaqin  erda 
bundan 860 yil burun bunyod etilgan ajoyib minora qad ko'tarib turibdi. Bir vaqtlar 
bu  minora  masjid  bo'lib  xizmat  qilgan.  Bizgacha  minoraning  xarobasi  gina  etib 
kelgan. Hozir minora ta'mirlanib asl holiga keltirildi. Minora o'rta asrga xos SHarq 
me'morchiligida  munosib  o'rin  egallaydi.  Baland  minoraning  qubbasi  shaxdrga 
fayz  baxsh  etadi.  O'sha  vaqtlarda  so'filar  shu  minora  tepasidan  turib  azon 
aytganlar.  Minoradan  atrofga  har  xil  voqealar  to'g'risida  darak  berishda  ham 
foydalanganlar.  Minora  XII  asrda  qayta  tiklangan.  Minora  bezaklari  g'ishtdan 
ishlangan.  U  pastdan  yuqoriga  tomon  ingichkalantirib  qurilganki,  bu  osmono'par 
minorani  tomosha  qilish  kishiga  zavq  baxsh  etadi.  Minora  ichiga  sakkiz  qirrali 
qilib  supacha  o'rnatilgan.  Minora  tashqarisiga  ishlangan  on  olti  dumaloq  kolonna 
esa  xuddi  minoraga  o'ralgan  lentaga  o'xshab  turibdi.  Minoraning  pastki  qismidagi 
ettita  qirrasiga  g'ishtni  o'yib  yozuv  yozilgan  bo'lib,  sakkizinchi  qirra  bilan 
to'qqizinchi  qirra  oralig'idagi  yo'l  orqali  minoraning  ichidagi  aylanma 

---

zinapoyalariga  chiqiladi.  Minoraning  saqlanib  qolgan  yozuvlaridan  birida  shu 
minorani  yaratgan  me'morning  ismi  va  bunyod  etilgan  yo'li  ko'rsatilgan. 
Me'morning  ismi  Ali  bo'lib,  hozirgi  Turkmanistonning  Seraxs  shahrida  istiqomat 
qilgan  Muhammadning  o'g'li  ekan.  Minora  hijriy  502  yilda,  ya'ni  1108—1109 
yillarda  bunyod  etilgan.  Minoraning  yuqori  qismi  vayron  bo'lib  ketgan.  Qolgan 
qismining  balandligi  30  metr  chamasi  keladi.  Tadqiqotchilarning  taxminiga 
qaraganda,  minoraning  balandligi  40  metrdan  ortiq  bo'lgan.  Uning  aylanasi  17 
metrcha keladi.