Rivojlanishi tarixidan

Hakim at-Termiziy dahmasi  — o'rta asrda Termiz atrofi  mustahkam devor 
bilan o'ralgan bo'lib, saroylar va  masjidlar  qurilgan. Hunarmandlar  va savdogarlar 
guzarlari  barpo  etilib,  obodonlashtirilgan.  Qal'aning  etak  tomonida  Hakim  at-
Termiziy  ansambli  bunyod  etilgan.  XIII  asrda  CHingizxon  qo'shinlari  bostirib 
kirib, shaxarni vayron etganda shu ansambl’ omon qolgan. 
SHayx Abu Abdulloh ibn Ali ibn Muhammad Hakim at-Termiziy IX asrning 
oxirida  Termizda  yashagan.  U  bir  qancha  ilmiy  asarlar  yaratgan  (lekin  ular 
bizgacha  etib  kelmagan).  Arab  tarixchilari  va  geograflarining  ba'zi  asarlarini  ham 
tarjima  qilgan.  Hakim  at-Termiziy  869  yilda  vafot  etgan.  X  —  XI  asrlarga  kelib 
uning  qabri  ustiga  uncha  katta  bo'lmagan  dahma  qurilgan.  Dahmaga  turli  xil 
rangda  jilo  berilgan.  XII  asrda  dahma  tamoman  qaytadan  qurilib,  murakkab 
bezaklar  bilan  bezatilgan.  Qabr  ustiga  oq  marmartosh  yotqizilib  unga  Qur'on 
oyatlari va biografik ma'lumotlar yozib qo'yilgan.