Rivojlanishi tarixidan

Sulton Saodat ansambli — o'rta asr me'moriy yodgorliklari dan biri, Surxon 
daryosiga  yaqin  erda  qad  ko'tarib turibdi.  X  asrdan  boshlab  bu  ansambl’  sayidlar 
qabristoniga  aylanib  qolgan.  Tarixiy  ma'lumotlarga  qaraganda,  Termiz 
sayidlarining  boshlig'i  amir  Husayn  shu  erda  dafn  etilgan.  Ma'lumki,  sayidlar 
o'zlarini  Muhammad  payg'ambarning  bevosita  avlodlari  deb  hisoblab,  SHarq 
mamlakatlarining  ijtimoiy-siyosiy  hayotida  katta  rol’  o'ynaganlar.  Temur  ham 

---

sayidlarni o'ziga yaqin tutgan. XVI asrda Abdullaxon Pularni o'zi tarafiga og'dirib 
olish maqsadida sayidlar avlodlarining maqbaralarini ziyorat qilgan va ayrimlarini 
qayta tiklatgan. 
Sayidlarni  dastlabki  vaqtlarda  ochiq  erlarga  dafn  etganlar.  X  asr  oxirlaridan 
boshlab  mozor  tepasida  maqbara  qura  boshlaganlar.  Maqbaralar  har  xil  katta-
kichiklikdagi pishiq  g'ishtdan  ishlangan bo'lib,  ularni  ishlagan  ustalarning  xdr biri 
o'ziga xos yangi elementlar bilan boyitishga harakat qilganlar. Maqbaralarning old 
tomoni  sharqqa  qaratilgan  bo'lib,  turli  shakldagi  g'ishtlar  bilan  chiroyli  qilib 
ishlangan.  Amir  Husayn  maqbarasi  bu  jihatdan  boshqalardan  ajralib  turadi. 
Umuman, Sulton Saodat ansambli SHarq me'morchiligi taraqqiyotining 700  yillik 
davrini o'z ichiga oladi.