maktabgacha talim; umumiy orta talim; orta maxsus, kasb-hunar talimi; oliy talim; oliy oquv yurtidan keyingi talim; kadrlar malakasini oshirish va ularni qayta tayyorlash; maktabdan tashqari talim. Maktabgacha ta’lim va tarbiya Maktabgacha ta’lim va tarbiya bolalarni o‘qitish va tarbiyalashga, ularni intellektual, ma’naviy-axloqiy, etik, estetik va jismoniy jihatdan rivojlantirishga, shuningdek bolalarni umumiy o‘rta ta’limga tayyorlashga qaratilgan ta’lim turidir. Maktabgacha ta’lim va tarbiya olti yoshdan yetti yoshgacha bo‘lgan bolalarni boshlang‘ich ta’limga bir yillik majburiy tayyorlashni ham nazarda tutadi. Maktabgacha ta’lim va tarbiyani tashkil etish tartibi ushbu Qonun, shuningdek “Maktabgacha ta’lim va tarbiya to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni bilan belgilanadi.
27. Mustaqillik yillarda Qoraqalpog’iston respublikasining iqtisodiy va ijtimoiy taraqqiyoti (“Aralsos” “Ustyurt Orolbo’yi, “Kateks”) Qoraqalpogistonda aholi turmush sharoitini yaxshilash, tub iqtisodiy islohotlarni amalga oshirish borasida qator ijobiy natijalarga erishildi. Eng avvalo, elda tinchlik va barqarorlik mustahkamlandi. Hamjihatlik bilan yurt istiqboli yolida mehnat qilishga sharoit yaratildi. Olkada mulkchilikning yangi shakllari paydo bola boshladi. Ishlab chiqarish va xizmat sohasida nodavlat sektorning hissasi oshib bordi. Bir qator yangi sanoat korxonalari qurilib ishga tushirildi. Jumladan, 1995-yilda Xojayli shahrida shisha idishlar zavodi qurilib foydalanishga topshirildi. Natijada respublikaga chetdan shisha idishlarni tashib keltirish sezilarli darajada kamaydi.Respublikaning Ustyurt-Orolboyi mintaqasi yirik neftgaz hududlarining (Kaspiyboyi, Toqay va Amudaryo tekisligi) qoshilgan joyida joylashgan bolib, Ozbekiston Respublikasi hududida eng katta neftgaz maydoni (90 ming kv. km dan ziyod) bolib hisoblanadi.Mustaqillik yillarida mazkur hududda 7 ta gaz va gaz kondensati koni ochildi. 2002-yili Ustyurt-Orolboyi hududida joylashgan konlardan 1,2 milliard metr kubdan ortiq gaz va 10,4 ming tonna gaz kondensati qazib olindi.Mustaqillik yillarida respublikada aholi punktlarini gazlashtirish boyicha bir qator ijobiy ishlar amalga oshirildi. 2000-2003-yillar mobaynida 98 aholi punktlariga tabiiy gaz yetkazib berildi. «Nukusun» zavodida esa spirt ishlab chiqaradigan yangi sex qurildi. Yengil sanoat ishlab chiqarishining bazasi kengaya bordi. 1993-yilda Nukus shahrida «Kateks» toqimachilik majmuasi, 1995-yilda Ellikqala tumanida ham «Elteks» nomli xuddi shunday toqimachilik majmuasi foydalanishga topshirildi. .
28. Qoraqalpog’iston Respublikasida xalq ta’limi, fan va ma’daniyatning rivojlanishi.(Sobir Kamolov,”Bioekologiya”,Roza Kutekeeva,”Orol qizlari”). Mustaqillik yillarida Qoraqalpogiston madaniy hayotida ham jiddiy ozgarishlar haqida gap ketganda, avvalo xalq talimi tizimida yuz bergan ozgarishlarni takidlash orinli. Bugungi kunda respublika xalq talimi tizimi milliy uygonish, ijtimoiy-iqtisodiy va manaviy rivojiga xizmat qilishda yetakchi rol oynamoqda.Respublikada yangi tipdagi orta umumtalim muassasalari litseylar, gimnaziyalar va alohida fanlarni chuqurlashtirilgan holda oqitiladigan maktablar, biznes maktablar, kollejlar va boshqalar tez rivojlanmoqda.Hozirgi vaqtda Respublikada 25 tadan ziyod maktab va maktab internatlarda oquvchilarning fanlarni organishga bolgan qiziqishlari asosida muayyan fanlarni chuqur orgatishga yonaltirilgan. Bundan tashqari qator maktablarda ixtisoslashtirilgan sinflar tashkil etilgan.2003-yilga kelib «Talim togrisida»gi Qonun va «Kadrlar tayyorlash milliy » asosida uzluksiz talim tizimini tubdan isloh qilishda samarali natijalarga erishildi. Eski turdagi talim muassasalari orniga yangi turdagi kasb-hunar kollejlari va akademik litseylari tashkil etildi. Qoraqalpogiston Respublikasida 19982002-yillarda 3 ta akademik litsey va 33 ta kasb-hunar kollejlari qurilib foydalanishga topshirildi. Hozirgi paytda respublikada 763 ta umumtalim maktabi, 405 ta maktabgacha talim muassasasi, 91 maktabdan tashqari talim muassasasi (shundan 28 tasi bolalar sport maktabi) faoliyat korsatdi. Respublika olimlari keyingi yillarda chet el mutaxassislari bilan hamkorlikda ilmiy izlanishlar olib bormoqdalar. Respublika Fanlar Akademiyasining Qoraqalpoq bolimi «Bioekologiya» instituti xodimlari Germaniya olimlari bilan birgalikda 1993-yildan beri Orolboyi ekologiyasi muammolari boyicha tadqiqotlar olib borishmoqda.
29. Mustaqil O’zbekistoning tashqi siyosati asoslari va jahon hamajamiyatiga qo’shilishi (“sovuq urush”, BMT, YUNESKO, GUAM, EHXT) Birgina SSSRning parchalanishi natijasida 15 ta davlat, jumladan, Ozbekiston davlati paydo boldi. Sovuq urush siyosati barham topdi. Xalqaro vaziyatning ozgarishi jahon taraqqiyotining holatini tubdan ozgartirib yubordi. Endi dunyo kop qutbli bolib qoldi. Istiqlolning dastlabki yillaridan boshlab Ozbekiston Respublikasi tashqi siyosiy va tashqi iqtisodiy aloqalarini taminlab beruvchi davlat organlari shakllantirildi. Tashqi ishlar vazirligi funksiyalari va faoliyatining yonalishlari tubdan ozgartirildi. 1991 yil sentyabrda Ozbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy faoliyat milliy banki tashkil etildi. Ozbekiston Respublikasining BMT bilan munosabatlarining ornatilishi va rivojlanishi mustakdllik davri tarixining muhim sahifalaridan biridir. Ozbekiston bu yiriq global tashkilot va uning ixtisoslashgan muassasalari bilan xalkaro va mintakaviy xavfsizliq barkaror tarakqiyot, ijtimoiy-iktisodiy, ekologik muammolar kabi ma-salalar yuzasidan Ozaro hamkorlik olib bormokda. Shuni alohida takidlash kerakki, zamonaviy xalkaro munosabatlar-da BMT uziga xos uringa ega bulib, global darajadagi masalalarda muhim ahamiyatgaega. BMT Ozbekistonga jaxonda tinchlik va barkarorliq iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanish, madaniy va ilm-fan taraqqiyotining yorqin misolidagi tobora rivojlanib borayotgan Yosh mamlakat sifatida karaydi. Shu bois mazkur nufuzli tashkilot va uning ixtisoslashgan muassasalari Ozbekiston bilan xamkorlikda turli xalkaro anjumanlar tashkil etishdan manfaatdor. Bu esa Ozbekiston uchun tashkilot va uning tuzilmalari bilan kop tomonlama hamkorlikni yanada mustahkamlash, mustaqillik sharoitida erishilgan yutuqlarni, Ozbekiston tarixi, madaniyati, sanati va boshqalarni jaxon miqyosida targib etish, global va mintakaviy muammolarga birgalikda yechim topish imkoniyatini beradi.
