Riniyatoifa o`simliklar (Rhyniophyta)

Plaunnamolar qabilasi (lycopoditales)

• Plaunnamolar qabilasi (lycopoditales)
• Plaundoshlar oilasiga 4 ta turkum kirib, unga 400dan ortiq tur kiradi. Ular tropik mamlakatlarda o`rtacha iqlimli va hatto sovuq iqlimli o`lkalarda tarqalgan. Poyasi tikka, ayrimlari yotib o`sadi yoki epifit holda uchraydi. Turkumning yer bag`irlab o`suvchi xarakterli vakillaridan biri cho`qmoqli plaun (Lycopodium clavatum) dir. U ko`p yillik o`t o`simlik. Poyasi yotib o`sadi, doim yashil, ko`proq o`rmonlarda o`sadi. Poyasi va shoxlari mayda, butun barglari bilan zich qoplangan. Cho`qmoqli plaunning o`tkazuvchi boylami poya markazida joylashgan. Po`sloq qismida barg izlari mavjud bo`lib, kambiy yo`q. Uning spora boshoqlari vertikal, uzun bandda joylashgan. Spora boshog`i markaziy o`qqa birikkan sporofillardan va ularda joylashgan sporangiylardan iborat. Sporangiyda bir xil hajmdagi sporalar yetiladi. Spora yerga tushib, undan 12-15 yil davomida gametofit shakllanadi. Arxegoniylar va anterediylar gametofitning yuqori qismida hosil bo`ladi. Urug`lanish suv yordamida boradi. Otalangan tuxum hujayradan zigota hosil bo`lib, zigota tinim davrini o`tamasdan murtakni hosil etadi. Murtakdan esa sporofit shakllanadi.

• Chuqmoqli plaun (Lycopodium clavatum)