Respublikasi qishloq xo’jaligi

Sexning ishlab chiqarish quvvati
Sexlarning yillik quvvati ishlab chiqarish liniyalarning quvvati, soni va mavsum davomiyligi bilan aniqlanadi. Zavodlar mavsumda uch smena, qish va bahor oylarida esa bir yoki ikki smenada ishlaydi. Mavsumning davomiyligi (ish smenalar soni) kontsentrlangan pomidor mahsulotlari uchun 200-250, tomat sharbati 120-150, sabzavotli gazakbop konservalar 180-220 ko‘k no‘xat 60-75, butun xolda konservalangan pomidor 60-80, kompotlar 100-200, olma sharbati 100-200, uzum sharbati, yarimtayyor mahsulot 60-70 smena tashkil etadi.
Tayyorlangan mahsulotlar turli xil bo‘lib, har xil idishlarda ishlab chiqariladi. Rejalashtirish va hisobga olish maqsadda uni tonna yoki shartli banka orkali belgilanadi. Konserva zavodlarning quvvati ming shartli banka (m.sh.b), million shartli banka (ml.sh.b) yoki tonna orkali ifodalanadi.
Ko`pgina konservalar uchun shartli bankaning hajmi 353 ml qabul qilingan. Bir shartli bankadagi mahsulotning netto massasi uning turiga bog‘lik. Ishlab chiqarilgan mahsulotlarni shartli bankalar orkali belgilash uchun bankalarning (“fizik bankalar”) faktli sonining tegishli o‘tkazish koeffitsientiga ko`paytiriladi. Sharbatlar, meva va sabzavot marinadlari, pomidor va mevali souslar, qand yoki qand qiyomida qaynatilgan mevali mahsulotlar, uchun shartli banka sifatida 400 gr. netto qabul qilingan. Bunday holatda shartli bankalar miqdorini aniqlash uchun mahsulot miqdorini (g) 400 bo‘linadi.

3. 
   Korxonalarning klassifikatsiyasi
   

Meva va sabzavotlar turli xil usullarda saqlanadi. Yangi meva-sabzavotlar, shuningdek urug‘liklar va kartoshka saqlaydigan inshoot yoki binolar meva-sabzavot ombori deb yuritiladi. Ular muvaqqat va doimiy bo‘ladi. Muvaqqat omborlarga uyum, handaq, o‘ra va boshqalar kiradi. Doimiy omborlar bir qavatli to‘g‘ri burchak shaklida yer ustiga yoki yerdan chuqurroq (1,5–2 m) qilib, betondan yoki g‘ishtdan quriladi.
Meva-sabzavot omborlari mahsulotni saqlash usullariga qarab quyidagi guruhlarga bo‘linadi:

1. 
   Tabiiy usulda shamollatiladigan omborlar.
   
2. 
   Ventilyator yordamida tashqi havo bilan sovitiladigan omborlar.
   
3. 
   Sun’iy usulda sovitiladigan sovutgichlar.
   
4. 
   Atmosferasi boshqarilib to‘riladigan sovutgichlar.
   
5. 
   Muzxona va muzli omborlar.
   

Meva va sabzavotlarning turli-tumanligi va ularni turli maqsadlarda saqlash, mahsulot yetishtiriladigan mintaqaning tabiiy sharoiti, xo‘jalikning moddiy texnika imkoniyatlari mahsulot saqlashning turli xilda bo‘lishini talab qiladi.
Xo‘jalikda yetishtirilgan mahsulotni saqlash usulini tanlashda muayyan saqlash usuli va texnologik rejimi albatta sinab ko‘rilishi lozim. Bunda mahsulotni saqlash muddati ham hisobga olinishi kerak. Sabzavot va meva omborlarini ma’lum texnologik rejimni boshqarib turiladigan va mexanizatsiyani keng joriy etish imkoniyati yaratilgan holda qurish mahsulotning sifatli saqlanishini va nobudgarchiligini kamaytirishni ta„minlaydi.
O‘zbekistonda ko‘’gina mahsulotlar dala sharoitida saqlanadi. Keyingi yillarda esa xo‘jaliklarda statsionar omborxonalar qurishga katta ahamiyat bermoqdalar.