Respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

142

chiqish va ularning orasida eng yaxshilarini tanlab olish, prototip yaratish va sinovdan o‘tkazish zarur.

Fikrlash dizayni usuli bu – bosqichlar qanday o‘tishini, nimalar- ga e’tibor qaratish lozimligi va har bir bosqichda qaysi vositalardan foydalanishni tavsiflaydi.

10.2. Fikrlash dizayni bosqichlari

Fikrlash dizayni uslubi mualliflari Xasso Plattner va Devid Kel- li – biznes va boshqaruv amaliyotini an’anaviy muhandislik ta’limi bilan birlashtiradigan dizayn - maktabi asoschilari hisoblanadi. Ular fikrlash - dizaynini o‘ylab topgan deb bo‘lmaydi, chunki mo- hiyatan fikrlash dizayni – bu sog‘lom fikrdir. Biroq Plattner va Kelli tamoyillarni tushunchaga oid konsepsiyaga joylab, brend yaratdi va amaliyot sifatida rivojlantira boshladi. Ijodiy jarayon bosqichla- rini o‘rganib, foydalanuvchini markazga qo‘yib, biznesni ijodiy jarayon sifatida ifodaladi. Ijodkor shaxslar esa biznes vazifalarini yaxshiroq tushuna oladi.
Shu o‘rinda mashhur pedagog, yozuvchi Deyl Kornegining bir fikrini keltirib o‘tish maqsadga muvofiq: «Qo‘lingizga limon tush- sa undan limonad yasang».¹⁶ Buning mazmuni aynan bugungi kun- da juda dolzarb bo‘lib bormoqda. Fikrlash dizaynining an’anaviy fikrlashdan asosiy farqi tanqidiy tahlil emas, balki jarayonga ijodiy yondashuv bo‘lib, kutilmagan g‘oyalar muammoni yechishning eng yaxshi yo‘lini namoyon etishi mumkin.
Fikrlash dizayni usuli – olti bosqichdan iborat:¹⁷
Har bir bosqich ikki qismdan iborat: divergent (lat. divergere

• 
  
  tarqalish) – bitta muammoning ko‘plab yechimlarini izlash. Kon- vergent (lat. sonvergere – to‘planish) – vazifani hal qilish bo‘yicha yo‘riqnomadan aniq foydalanish.
  

¹⁶ Карнеги Дейл. Муваффақият калити. (Таржимон Ф.Намозов). Т.: Янги аср авлоди, 2013 йил, 634-бет.
¹⁷ Тим Браун. Дизайн-мышление: от разработки новых продуктов до проектирования бизнес-моделей. М.: -Издательство «МИФ», 2012. 173 стр.