Respublikasi oliy va o rta maxsus ta’lim

Egizaklar belgi-xossalarining konkordontlik d a r a j a s i
№ Belgilar Monozigotalar Dizigotalar L Ko'z rangi 99,5 28,0
2. Soch rangi 97,0 23,0
3. Lab shakli 100,0 65,0
4. Quloq shakli 98,0 20,0
5. Papilyar 92,0 40,0 chiziqlar
^{6. Shizofreniya 67,0} 12,1
7. Tutqanoq 60,8 12,3
8. Qandli diabet 84,0 37,0
9. Bod 47,3 17,3
10. O'rta quloqning 30,1 9,8 shamollashi
11. Maymoqlik 45,5 18,2
12. Qizamiq 97,4 95,7
^13. Ko'kyo'tal ^92,7 92,0
14. Suvchechak 92,8 89,2
^15. Qizilcha <sup>56,4 41,2
16. Son suyagining 41,4</sup> 2,8 tug'ma chiqishi
17. Sil ^66,7 23,0
A gar monozigota egizaklarda irsiylanish unchalik yuqori bo'lm asa, lekin dizigota egizaklarda nisbatan an ch ag in a yu­ qori bo'lsa, u holda belgining shakllanishida ham irsiy a t va tashqi m uhit ta ’sir ko'rsatgan bo'ladi.
Belgining rivojlanishida qay darajada tashqi m u h it va ir­ siyat ta ’sir etganligini obyektiv baholash uchun N -irsiylanish koeffitsientidan foydalaniladi.
MZK - DZK
N = 100
100 DZK
Bunda: N - irsiylanish koeffitsienti (foiz hisobida).


MZK — monozigotalar konkordantligi. DZK — dizigotalar konkordantligi.
Y uqoridagi form ula asosida biror belgining irsiylanishida genotip va m uhitning rolini ko'rib chiqamiz. Misol uchun ko‘z rangining irsiylanishini olsak, m onozigot egizaklarda uning konkordantligi 100 foiz yoki 1 ga, dizigotalarda esa 28 foiz yoki 0,28 ga teng.
D em ak , N = - ^{100 -} - ²⁸ -- ■ 100 = 100
-------- ----
100 - 28
E = 100 - N = 100 - 100 = 0.
E = 0, bunda belgining nam oyon bo‘lishida m uhit t a ’sirining yo‘qligini bildiradi. A gar N- irsiylanish koeffitsienti 0 ga teng yoki yaqin bo'lsa, belgining nam oyon bo'lishi m u h it ta ’siri ostida bo'lishini anglatadi.
A gar N ning m iqdori 0,4-0,7 atrofida bo'lsa, u holda belgi ham , tashqi m uhit ham genetik omillar ta ’sirida rivojlangan hisoblanadi. Mabodo N = 0,7 (70%) bo'lsa, belgining rivojla­ nishida irsiyatning roli N = 0,4 (40%) dan kam bo'lgan taqdir- da, belgining rivojlanishida tashqi m uhitning roli hal qiluvchi aham iyatga ega bo'ladi.
B inobarin, egizaklar usuli orqali faq a t tu r li m orfologik, fiziologik belgilarni em as, h a tto ru h iy holat, aql-idrok, irsiy qobiliyatlarning irsiylanishida genotip va m uhitning ko'rsatgan ta ’sirini bilish mumkin.
Odamda ba’zi bir belgilar egizaklar usuli orqali aniqlangan.
2-jadval
^№ Belgilar H - Irsiylanish koeffitsienti
1. Gavda tuzilishi 0,81
2. Og'irlik 0,78
^{3. So'zlash, yozish qobiliyati} 0,68
4. Arifmetikaga nisbatan qobiliyat 0,12
^5. Tabiiy fanlarga nisbatan qobiliyat ^0,34
6. Tarix va adabiyotlarga nisbatan qobiliyat 0,45
^7. Orfografiyaga nisbatan qobiliyat 0,53
₁₇ ' •/.' • -


_{4 " b O / \} I - " \ •• :;;isi



Test topshiriqlaridan to'g'ri javobni aniqlang.