Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Қимматли қоғозлар бозорида инвесторларнинг турлари

Молия бозорида молиялаштиришга эга бўлиш, бўш пул маблағларини жойлаштириш, қимматли қоғозлар билан савдо қилиш имкониятлари тақдим этиш каби белгиланган мақсадларга эришиш учун бозор субъектлари томонидан турли хилдаги фаолият турлари амалга оширилади. Эмитентлар, инвесторлар ва профессионал воситачилар қимматли қоғозлар бозори қатнашчилари ҳисобланади. Инвесторлар қимматли қоғозларни ўз номидан ва ўз ҳисобидан харид қилган ҳолда маблағлар киритади. Уларнинг қимматли қоғозлар бозоридаги фаолияти инвестицион операциялар йиғиндисини шакллантиради ва қизиқишлар йўналиши билан асосланади, унинг характерига қараб ушбу соҳада портфелли инвесторлар ва стратегик инвесторлар фарқланади.
Инвестицион фаолият – даромад (самара) олиш мақсадида инвестициялаш объектларига маблағлар киритиш бўйича фаолият.
Инвестициялашни амалга оширишда турли мақсадларни кўзлаш ва турли механизмлардан фойдаланиш мумкин, шу сабабли инвестицияларнинг ҳам ҳар хил турлари мавжуд.
Объектлар бўйича ^{ реал инвестициялар}

• 
  молиявий инвестициялар
  

Риск даражаси бўйича

• 
  рисксиз инвестициялар
  
• 
  риск паст инвестициялар
  
• 
  рискли инвестициялар
  
• 
  риск юқори инвестициялар
  

15.1-расм. Инвестициялар таснифи

1. 
   Инвестициялаш объектлари бўйича.
   

Реал инвестициялар – маблағларни жисмоний ва номоддий активларга инвестиция қилиш. Реал инвестициялар молия бозорига кирмайди.
Молиявий (портфелли) инвестициялар – молия бозоридаги, биргаликда инвестиция портфелини ташкил қиладиган инвестициялар.

2. 
   Қўйилмаларнинг риск даражаси бўйича қуйидагилар фарқланади: