Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Умумий юклама, соат

Ҳаммаси	Дарслар тури бўйича соатлар тақсимоти (аудитория юкламаси)						Мустақил иш
	Жами	Назарий (маъруза)	амалий	Лаборатория	семинар	Курс иши (лойиҳаси)
1	Кириш. Меҳнатни муҳофаза қилишнинг назарий асослари.	2	2	2
2	Меҳнатни муҳофаза қилишнинг ҳуқуқий ва меъёрий асоси	2	2	2
3	Ишлаб чиқариш санитарияси	2	2		2
4	Техника хавфсизлиги	4	2		2				2
5	Ёнғин хавфсизлиги	4	2		2				2
6	Электр хавфсизлиги	4	2		2				2
7	Меҳнат муҳофазаси ишларини ташкил қилиш.	2	2		2
8	Маҳсулотлар ишлаб чиқариш ва хизматлар кўрсатиш соҳасида меҳнат хавфсизлиги	3	4	2	2				1
9	Шикастланганда тиббий ёрдам кўрсатиш.	4	2		2				2
Жами		29	20	6	14				9

Фанннинг назарий машғулотлари мазмуни:
1-мавзу. Меҳнатни муҳофаза қилишнинг назарий асослари
Ишлаб чиқаришда меҳнат тизими элементлари. Инсон фаолиятининг машина ва техникалар билан чамбарчас боғлиқлиги, ишлаб чиқариш санитарияси ҳақида тушунча. Зарарли ва хавфли омиллар; турли ва меъёрий асослари. Физик, кимёвий ва биологик омиллар ҳамда уларнинг таъсирини ҳисоблаш меъёрлари.
Инсоннинг психофизиологик хусусиятлари ва имкониятлари. Психофизиологик омиллар ва уларнинг меҳнат хавфсизлигига таъсири. Ишлаб чиқариш жамоаси ва меҳнат хавфсизлиги. Меҳнат шароитларини ташкил қилиш. Меҳнат хавфсизлиги техникаси муҳандисининг вазифалари ва ҳуқуқлари. Меҳнатни муҳофаза қилиш хоналари, йўриқномалар турлари ва уларни ўтказиш тартиблари.
2-мавзу.Меҳнатни муҳофаза килишнинг ҳуқуқий ва меъёрий асослари
Ўзбекистон Республикаси Конституцияси. Ўзбекистон Республикасининг «Меҳнатни муҳофаза қилиш тўғрисида»ги Қонуни. Ўзбекистон Республикасининг Меҳнат кодекси. Меҳнат хавфсизлигининг стандартлар системаси. Хотин-қизлар ва ўсмирлар меҳнатини муҳофаза қилиш. Иш ва дам олиш вақти. Ишчилар ва хизматчиларни ишчи кийим ва шахсий ҳимоя воситалари билан таъминлаш ҳамда уларга профилактик таомлар бериш. Меҳнат муҳофазасига оид қонунга риоя қилишни назорат қилиш.
8-мавзу. Маҳсулотлар ишлаб чиқариш ва хизматлар кўрсатиш соҳасида меҳнат хавфсизлиги
Маҳсулотлар ишлаб чиқаришда бахтсиз ҳодисаларнинг сабаблари, чорвачиликда хавфли омиллар таъсири ва жароҳатланишнинг асосий сабаблари. Замонавий техника ва механизмларда ишлашда техника хавфсизлиги талаблари. Минерал ўғитлар билан ишлаганда меҳнат хавфсизлиги талаблари. Заҳарли кимёвий моддалар, бўёқлар ва енгил мойлаш материаллари билан ишлашда хавфсизлик чоралари. Заҳарли моддалар билан ишлаганда шахсий ва жамоа ҳимоя воситалари. Ахборот-коммуникация, компьютер ва бошқа замонавий техникалардан фойдаланишда меҳнат муҳофазаси талаблари, санитар-гигиеник меъёрлар.
Фанннинг амалий машғулотлари мазмуни:
3-мавзу. Ишлаб чиқариш санитарияси
Меҳнат гигиенаси ва ишлаб чиқариш санитариясининг умумий масалалари, мазмуни ҳамда мақсади. Санитария нормалари ва қоидалари. Иш ўрни миқдори ва унинг кўрсаткичларини меъёрлаш. Зарарли биологик, кимёвий ва физик омиллар. Нурланиш ва ундан ишлаб чиқаришда ҳимояланиш; шахсий ҳимоя воситалари. Ишлаб чиқаришдаги шовқин ва тебранишлар. Шовқинни гигиеник меъёрлаш, уларни ўлчаш. Иш ўрнини ёритиш. Ёруғликнинг инсон соғлиғи ва иш қобилиятига таъсири. Ишлаб чиқариш майдонлари, бинолар, машина ва хоналарга қўйиладиган талаблар.
4-мавзу. Техника хавфсизлиги.
Техника хавфсизлиги, унинг мазмуни ва мақсади. Хавфли ишлаб чиқариш омиллари тавсифи. Технологик линиялар, конвейерлар, механизм ва машиналардан фойдаланишга қўйиладиган хавфсизлик техникаси талаблари. Катта тезликда айланувчан ва кесиш учун мўлжалланган технологик машина-механизмлар билан ишлаганда қўйиладиган хавфсизлик қоидалари.