Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги давлат солиқ ҚЎмитаси солиқ академияси


-Мавзу: Нутқ техникаси ва маданияти



Download 1,36 Mb.
bet80/142
Sana26.06.2022
Hajmi1,36 Mb.
#705344
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   142
Bog'liq
Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги дав

7-Мавзу: Нутқ техникаси ва маданияти


Режа:

  1. Нутқнинг инсон ҳаёти ва жамият тараққиётидаги ўрни

  2. Мутафаккирлар, педагогларнинг сўз ва нутқининг ижтимоий жамиятда тутган ўрни ва роли ҳақидаги қарашлари

  3. Тил ва нутқ

  4. Нутқ маданияти ва техникаси

  5. Ўқитувчининг нутқий маданияти

Нутқ маданияти:

  • Нутқ маданияти асолари – фан. У тилшуносликнинг амалий юзасидир. У тўғри ва чиройли нутқ тузиш йўлларини ўргатади. Нутқ маданияти нутқнинг хилма-хил муаммоларини тадқиқ қилувчи фан.

  • Нутқ маданиятида тил меъёри марказий тушунчадир.

  • Тил ва нутқ бир-бирига боғлиқ ҳодисадир. Тил нутқ учун моддий материалдир. Тилда руҳий ва моддий материллар мавжуд.

  • Унинг моддийлиги нутқ жараёнида юзага келувчи реал товушлардир.

  • Киши хотирасидаги образлар эса руҳий материал ҳисобланади.

  • Нутқ 2 хил бўлади:

1) Ички нутқ;
2) Ташқи нутқ.

  • Нутқ киши онгида ҳали реаллашмаган тил унсурларидан ташкил топади.

  • Кишиларнинг оғиз очмасдан фикрлаши, мунозара юритиши, ўйлаши ички нутққа мисол бўлади.

  • Аниқ товушлар таъсири натижасида юзага келадиган нутқ ташқи нутқдир.

  • Нутқ – сўз шакллари, эркин бирикмалар гаплардан таркиб топади.

  • Тилдаги ифода воситалари чегараланмаган, нутқ чексиздир.

  • Жамият ҳаётида, тараққиётида нутқ белгиловчи рол ўйнайди.

  • Тилнинг маданияти – сўз бойлиги, унинг маъноларини ўткирлиги, нутқий оҳангнинг ранг-баранглиги тушунилади.



СУҲБАТ ВА НУТҚ ОДОБИ

“Омма билан сўзлашганда, уларнинг ақлу-идроки даражасига қараб гапиринг” Ояти карима.


Тил – инсон ақлий фаолияти, суҳбат ва нутқ одобининг воситаси.
Муомалада эҳтиёж ва заруратда – тил фаолиятидан фойдаланиш.
Тилга эътибор – муомала, муносабат, мувозанатини меъёрлаштиради.
Тилни сақлаш:

  • Ёлғон гапиришдан (ёлғон гапирмасликни ўзи – ростгўйликдир)

А.Навоий

  • Ваъдага хилоф гапиришдан,

  • Мувофиқ сўз айтишдан,

  • Ғийбат ва бўҳтонлардан,

  • Беҳуда баҳс, айб қилиш ва гап ташиш,

  • Ўзини мақташ ва таърифлаш,

  • Хизматкорларни лаънатлаш, мазах-масхара қилиш.

Сўз – муқаддас, эзгулик, уни тўғри ўрнида, вақтида айтиш, ҳақиқатни илгари суриш.



Download 1,36 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   142




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish