Республикаи ӯзбекистон вазорати таълими олӣ ва миёнаи махсус донишгоҳи давлатии фарғона

ВИКТОР ГЮГО (1902-1885).
Виктор Гюго француз романтизмининг энг йирик вакили ҳисобланади.
Виктор Гюго Безонсон шаҳрида офицер оиласида туғилди. Отаси Напалеон даврининг генерали, онаси эса аксинча, Бурбонлар тарафдори эди.
Ў
Ёдда тутинг! Гюго ижодини учта даврга бўлиш мумкин.

1. 
   Биринчи давр (1820-1850)
   
2. 
   Иккинчи давр (1870-1885)
   
3. 
   Учинчи давр (1870-1885)
   

зининг биринчи шеoрларида бурбонларни мадҳ этади.
1827 йили биринчи драмаси «КРОМВЕЛP» ни яратади. Ва унга кенгайтирилган сўз боши ёзади. Ушбу сўз боши Француз романтизмининг манифестига айланди. Романтик драмалар Гюгогача ҳам яратилган. Классицизм ҳукмронлиги даврида драмалар саҳналаштирилмаган. Уларни ўқиш учун ёзилган драмалар деб аташар эди. Виктор Гюго Шекспир тажрибасидан фойдаланиб трагедия эмас, романтик тарихий драма яратади. (XVII аср Англия буржуазия революцияси ва унинг даҳоси Кромвел ҳақида) У классицизм қонун қоидаларидан воз кечишга (вақт, макон, ҳаракат бирлиги, юқори ва қуйи жанрлар) чақиради. Виктор Гюго Шекспир ижодини ана шунда қонун-қоидлардан ҳоли деб билади.
1831 й. «Париж Биби Мариям ибодатхонаси» романи яратилди. Асар мавзуси XV асрдаги Франция тарихидан олинган.
Ўрта аср ибодатхонаси устунларидан бирида «Ананке» сўзини ўқиди. (тақдир, қисмат дегани) Ёзувчи бу сўзга кенг маoно берди. (Дин ананкеси, жамият ананкеси ва бошқ).
Ибодатхона руҳонийси Клод Фролло - ўз умрини дин йўлига тиккан одам. У ёши ўтиб қолган бўлишига қарамай Париж кўчаларида ўйинга тушиб тирикчилик ўтказувчи лўли қиз Эсмиралдани севиб қолади. Қиз буни рад қилади. Фролло капитан Феб билан Эсмиралдани кузатиб юради. Қизни қирол армияси офицерига суиқасд қилишда айблаб, ўлимга ҳукм қиладилар. Уни жазолаш учун олиб кетаётганда Квазимодо уни ибодатхонага олиб кетади. У қашшоқ одамлар билан ибодатхонада яшайди.
Фролло қизга ўз севгисини мажбурлаб ўтказмоқчи бўлади, аммо бу бефойда. У қизни жаллодлар қўлига топширади. Қизни дорга осишади. Квазимода Клод Фроллони ўлдиради. Ўзи ибодатхонани тарк этиб Эсмиралда жасади олдида жон беради.
Асардаги ибодатхона - ўрта асрчалик, феодализм, зулм адаолатсизлик маскани сифатида тасвирланган.
Виктор Гюго 1862 « Ҳўрланганлар», 1869 йили. «Кулгич одам», 1874 йили эса «93 йил» романини яратди.