Respublika Ta'lim Markazi

Yog‘ochlik - daraxt tanasining aso­siy qismi bo‘lib, zabolon (po‘stloq osti), mag‘iz (yadro) va o‘zakdan iborat. Uning ko‘ndalang qirqimida bahorda hosil bo‘l-
gan yirik hujayrali och rangdagi, yumshoq va yozda hosil bo‘lgan mayda hujayrali, to‘q rangdagi, qattiq qatlamlardan hosil bo‘lgan yillik halqalarni ko‘rish mumkin. Bu halqalar soniga qarab daraxt yoshi aniqlanadi. Yillik halqalarni daraxtlarning pastki yo‘g‘on qismida sanash osonroq (12-rasm).
D
Ko‘ndalang

Radial

Tangensial

13-rasm. Daraxt tanasining asosiy qirqimlari.
araxt tanasini uch xil yo‘nalishda kesib o‘rganiladi (13-rasm).

12-rasm. Daraxtning yillik halqalari ko‘rinishi.

Shoxlar qismiga daraxtning eng uchidagi to‘g‘ridan to‘g‘ri foydalanishga yaroqsiz shoxlari va barglari kiradi. Shoxlar yerdan tana orqali olingan ozuqa moddalarini barglarga o‘tkazadi. Barglar daraxt tanasida hosil bo‘lgan ortiqcha namlikni bug‘lantiradi, havo tarkibidagi karbonat angidrid (CO₂) gazini yutib, o‘zidan sof kislorod ajratish xususiyatiga ega.
Yog‘och materiallari ular olinadigan daraxtlarning turiga asosan ikki xil - igna- bargli va yaproq bargli daraxt yog‘ochlaridan iborat (14-rasm).
Bargli daraxtlarning yillik halqalari qancha enli bo‘lsa, zichligi ortiq bo‘lib, u shuncha qattiq, puxta bo‘ladi.
Agar yog‘och tolalar bo‘ylab kesilsa, kesilgan tekislikda uning o‘ziga xos tabiiy guli paydo bo‘ladi. Ushbu tabiiy guli tekstura deb ataladi (15-rasm).

14-rasm. Ignabargli va yaproq bargli daraxt turlari.





Archa


Qarag‘ay


Tilog‘och





Eman


Tog‘ teragi



Oq qayin

15. 
    rasm. Yog‘och teksturasi.
    

Xalq xo‘jaligining turli sohalarida yog‘och materiallarining xoda, brus, brus- cha, taxta, duradgorlik piltalari, DSP, DVP kabi turlaridan keng foydalaniladi.