ResearchGate

Tanlangan quyultirgichning asosiy o‘lchamlari

Quyultirish yuzasi	110 м^2
Diametri	18 м
Balandligi	3 м
Elektrodvigatel quvvati kVt.	3

118



30- amaliy mashg‘ulot Filtrlash. Filtrlash uskunalarni tanlash

va hisoblash


Filtrlash deb, mayda zarrachali b o‘tana va suspenziyalar tarkibidagi qattiq zarrachalarni g‘ovak to‘siq orqali bosim ostida filtrlab, suvni ajratib olishga aytiladi.

Filtrlash natijasida to‘siqda ushlanib qolgan mahsulot cho‘kma, to‘siqdan o‘tgan suv filtrat deyiladi.

Filtrlash jarayonining boshlan g‘ich davrida suyuqlik faqat g‘ovak to‘siqdan o‘tadi, keyinchalik to‘siq, yuzasiga cho‘kma o‘tirgandan so‘ng u ch o‘kma qatlamidan ham sizib o‘tishi kerak.

Jarayon davomida cho‘kma qatlami qalinlashib boradi: shunga mutanosib suyuqlikning sizib o‘tishiga qarshiligi ortib boradi.

Cho‘kma qalinligi ma’lum darajaga yetganda filtr yuzasiga bo‘tana berish to‘xtatiladi. Hosil bo‘lgan cho‘kma qatlami orqali havo o‘tkazilib, u quritiladi. So‘ngra filtr yuzasidan cho‘kma olib tashlanadi va jarayon qaytariladi, hozirda filtr dastgohlarda filtr yuzasiga bo‘tana berish, cho‘kmani to‘plash, uni quritish, ajratib olish kabi ishlar tartib bilan avtomatik bajariladi.

Olingan cho‘kmaning tarkibida 10-20% gacha namlik bo‘ladi. Namlikning miqdori zarrachalarning o‘lchamiga, cho‘kmaning tuzilishiga, filtrlashning turiga va boshqa omillarga bo g‘liq. Filtrlash jarayonida siqiluvchi va siqilmaydigan cho‘kmalar hosil bo‘ladi. Siqiluvchi cho‘kmalardagi zarrachalar bosim ortishi bilan deformatsiyaga uchrab, ularning o‘lchami kichiklashadi. Siqilmaydigan cho‘kmalarda filtrlash jarayoni osonroq o‘tadi va cho‘kmadagi namlik ancha kam b o‘ladi.

Filtrlash jarayonining unumdorligi olinadigan suyuqlikning tozaligi, asosan filtr to'siq ning xususiyatlariga bogliq. Filtr t o‘siqlarning teshiklari katta va gidravlik qarshiliklari kichik b o‘lishi zarur. Filtr to‘siqlar sifatida mayda teshiklar t o‘rlar, turli gazlamalar, sochiluvchan ashyolar (qum, maydalangan ko‘mir va h.k.), sopol buyumlar ishlatiladi. Filtr mato sifatida paxta yung va sun’iy tolalardan t o‘qilgan gazlamalar ishlatiladi.

Filtr to‘siqlardan oldingi va keyingi bosimlar farqi yoki filtr matoda suyuqlik bosimini hosil qiluvchi markazdan qochma kuchlar filtrlash jarayonining harakatlantiruvchi kuchi vazifasini bajaradi.

Harakatlantiruvchi kuchlar turiga qarab filtrlash ikki guruhga b o‘linadi:


119

№