Reproduktiv salomatlik

www.pedagoglar.uz 
20-son 3 –to’plam yanvar 2022 
Sahifa: 79 
ISTIQLOL DAVRI O‘ZBEK NASRIDA URUSHNING INSON TAQDIRI VA 
RUHIYATIGA TA‘SIRI O‘TKIR HOSHIMOVNING ―TUSHDA KECHGAN 
UMRLAR‖ ASARI MISOLIDA 
Egamnazarova NasibaUmarqul qizi
 Sirdaryo viloyati Boyovut tumani XTB ga qarashli 3-umumiy o‘rta ta‘lim 
maktabining ona tili va adabiyoti fani o‘qituvchisi

Norqo’ziyeva Ozoda Suvonqulovna 
boshlang‘ich ta‘lim o‘qituvchisi
Annotatsiya:
Maqolada urushning inson taqdiriga tasiri ,hatto u tugaganidan keyin 
ham kishilar hayotida yasagan fojeasi O‘tkir Hoshimovning ―Tushda kechgan umrlar 
―asari misolida ochib berilgan 
Kalit so‘zlar:
Urush,ruhiyat,inson taqdiri,istiqlol 

Insoniyatning orzu-istaklari dard-u armonlarini haqli ifodalab bergan asarlar o‘z 

o‘quvchisini topadi.Odam bolasi borki,bu bir bor berilgan hayotida baxt-u saodatga 
intilib yashaydi.Bashariyat og‘rig‘i,taqdirlar kushandasi bo‘lgan urush inson baxtiga 
chang soluvchi eng mudhish omildir.Shu sababli ushbu mavzuda yozilgan asarlar 
aksariyat hollarda adabiyotning eng nodir namunalari qatoridan joy oladi.‖Har bir 
davrning o‘z muammolari bo‘ladio.Badiiy asarda ana shu muammolar adabiy 
qahramonlar hayoti orqali aks ettiriladi‖.
4
Jahon adabiyotida Lev Tolstoyning ―Urush va tinchlik‖,Xemengueyning 
―Alvido,qurol‖asarlari 
urushning 
fojiasini 
tasvirlab 
bergan 
asarlar 
hisoblanadi.‖Alvido,qurol‖ romanining so‘z boshisida shunday jumlalar 
bor.‖...Urushni boshlaganlar,uning oloviga yana olov tashlab turganlar ,iqtisodiy 
raqobatdan,foyda undirishdan boshqa narsani o‘ylamaydigan to‘ng‘izlardir…‖
5
O‘zbek nasrida ham urush mavzusida yozilgan asarlar talaygina.Ularning 
aksarini mustaqillikka qadar yozilgan namunalar tashkil etadi.Adabiyotshunos 
P.Shermuhammedov ―Tarixning ruhiy muammosi ‖nomli maqolasida shunday 
deydi:‖Tarixiy voqea hodisalarni zamondoshlar tomonidan qabul qilish psixologizmi 
4
Abdulla Ulug‘ov.Adabiy qahramon qadri.O‘zbek adabiy tanqidi.-T.,Turon-Iqbol,2011-yil,472-bet 
5
Ernest Hemenguey.Alvido,qurol.-T.,Meriyus,2015,5-bet 

---