Reproduktiv salomatlik

NAVOIY ASARLARIDA SABR TALQINI 
Madina Yo‗ldasheva Yuldashbay qizi 
Xorazm viloyati Xonqa tumani 52-son maktabda ona tili va adabiyot fani o‗qituvchisi 
Dilfuza Sultonova Quvondiqovna 
Xorazm viloyati Xonqa tumani 8-son Maktabda boshlang‗ich ta‘lim fani o‗qituvchisi 
Annotatsiya:
Ushbu maqolada Alisher Navoiyning asarlarida sabr talqini haqida 
ma‘lumot berilgan va ulardan namunalar keltirilgan. 
Kalit so‗zlar
: Sabr, tasavvuf, xiradro‗b, ,,Hayrat ul-abror‘‘, tariqat, maqom 
Alisher Navoiy jahon adabiyotining eng yirik namoyandalaridan biridir. U yuqori 
kamolot bosqichidagi buyuk aql egasi – chin ma‘nosi bilan buyuk shoir, mutafakkir 
va ulug` inson edi. Navoiydan qolgan buyuk adabiy meros bir necha asrlar davomida 
Orta va Yaqin Sharq xalqlarining adabiyoti va fikriy taraqqiyotiga zo‗r ta‘sir 
ko‗rsatib keldi.
O‗zbek adabiy tili va adabiyoti so‗nggi besh asr ichida Navoiy merosi asosida 
taraqqiy etdi, uning ilg‗or an`analarini davom ettirdi.
Biz odatda nochorlikdan qiynalgan paytlarda boriga shukr qiladigan insonni sabrli 
inson dеymiz. Sabr so‗ziga ―O‗zbеk tilining izohli lug‗ati‖da 2 xil ta'rif bеriladi. 
―Sabr (arabcha-chidam, bardosh, iroda, qatiyat.) 1.Biror holat yoki hodisani bardosh 
bilan kutish, qanoat hosil qilish; 2. G‗am-kulfat, musibatlarga chidash, toqat qilish, 
bardosh bеrish.‖1
Tasavvufiy tushuncha sifatida sabr tariqat bosqichlarining maqomlaridan biri. 
Navoiy asarlarini o‗qir ekanmiz, unda bir-biriga zid bo‗lgan obrazlarga duch 
kelamiz. ―Hayrat ul-abror‖ning XXXV bobida ham biri sabrli bo‗lgan, ikkinchisi 
sabrsiz va shoshqaloq bo‗lgan ikki hamroh hikoyati keltiriladi. Bu haqda 
navoiyshunos olim I.Haqqul quyidagilarni bayon etadi: ―Navoiy aksariyat o‗rinlarda 
nodonga dononi zid qo‗yib mushohada yuritadi. Bu go‗yo qorong‗ulikka qarshi 
yorug‗lik haqida so‗zlayotganga o‗xshaydi‖. Shoir hikoyatida hamrohlar yo‗lda bir 
toshga duch kelishadi. Toshning orqa tarafida bir yozuv bo‗lib, unda xazina haqida 

---