Reklama siyosatini boshqarish. Rejа: Marketingda reklama tushunchasi va uni boshqarishning ahamiyati

Obʼektlar boʼyicha reklama qilish:

1. Nufoʼzli (firmaning) reklama. Bu reklamaning asosiy maqsadi firmani uning raqkiblaridan fark qilishining reklamasidir;

2. Tovar reklamasi, yaʼni tovarga talabni shakllantirish va ragʼbatlantirish;
3. Tovar reklamasiga aniq markali tovarni uzoq vakt ajralib turish uchun qoʼllaniladigan marka reklamasini xam kiritish mumkin;
4. Sarlavhali reklama - bu xizmatlar yoki hodisalarni sotish xaqidagi axborotlarni tarqatish;
5. Sotib bitirish reklamasi - bu arzonlashtirilgan narxlar boʼyicha sotib bitirish xaqida eʼlon;
6. Tushuntirish - tashviqot qilish reklamasi bu aniq maqsadni himoya qilish.


II.Yetkazib berish shakllari buyicha:

1.bevosita reklama, u tijorat sharoitlarida amalga oshiriladi va aniq tovar va aniq firmaga nisbatan reklama xizmatini toʼgʼridan-toʼgʼri bajarib, reklama beruvchini koʼrsatadi;

2.bevosita reklama toʼgʼridan-toʼgʼri kanallardan foydalanmasdan va reklama beruvchini koʼrsatmasdan vazifani niqoblangan koʼrinishda bajaradi.


III. Reklama materialining xarkateri va xususiyatlari buyicha:
1.axborot - asosan tovarni bozorga kiritishda amalga oshiriladi;
2.koʼndiruvchi - firma oldida tanlab olingan talabni shakllantirish vazifasi turgan oʼsish bosqichida aloxida ahamiyatga ega boʼladi;
tovar xakida eslashga isteʼmolchi majbur qilishga imkon beruvchi 3.eslatuvchi reklama;
4.mustahkamlovchi reklama, u xaridorni qilingan tanlov toʼgʼriligiga ishontirishga xarakat qiladi.


IV. Tanlangan strategiya buyicha:

1.bir turdagi reklama turli mamlakatlarda faqat bitta reklama vositasini koʼzda tutadi, bu reklama tadbirlarini oʼtkazish sarf va xarajatlarni tejashga olib keladi;

2.bir turda boʼlmagan reklama yagona reklama kontseptsiyasini berishida turli xil reklama vositalaridan foydalanishni koʼzda tutadi.

V. Tarqatish vositalari buyicha:

1.shaxsiy reklama ishi, yaʼni eʼlonlarni jurnallar, umumiy yunalishdagi jurnallar, roʼznomalar, maxsus sohaviy jurnallar, firma byulletenlari-da, axborotnomalariga joylashtirish;

2.nashriy reklama kataloglar, buklerlar, tabriknomalar,taqvimlar;

3.direct mail-reklama materiallarini pochta, telegraf, teleks orqali tarqatish;

4.rolikli reklama - kino, televidenie, slayd-proektsiya;

5.TV - marketing uy televideniesi kanali boʼyicha reklama;

6.radio boʼyicha reklama berishni koʼzda tutuvchi radio-reklama;

7.tashqi reklama yirik xajmdagi plakatlar, elektrlashtirilgan pannolarni tayyorlashni koʼzda tutadi;

8.transportdagi reklama. Bunday reklama butun transportning tashqi tomoniga oʼrnatiladi;

Eng keng tarkalgan reklama tovarni sotish joyida: doʼkonlarda, savdo zallarida boʼladi.
Reklamalarning boshqa shakllari xam mavjud - esdaliklar ishlab chiqarish, tekinga tabriknomalar takdim qilish, turli xil uyinlar oʼtishi davrida esdaliklarni sovgʼa qilish.
Reklamaning kelib chiqishi juda qadimga borib taqaladi. Reklama amaliyoti xaqida gap tarixning birinchi yozma xujjatlaridayok ketgan.
Eng qadim davrda rimliklar gladiatorlar janglari xaqidagi eʼlonlar bilan devorlarni bezaganlar. Jangchilar reklamaninig boshqa turi boʼlgan qadimgi Gretsiyadagi «Oltin asr» Аfina koʼchalari buylab yurgan, qullar, qora mollar va boshqa tovarlarning sotilishi xaqida jar solgan jangchilarni koʼrgan. Reklamaning yana boshqa bir koʼrinishi tamgʼa boʼlgan, sotuvchilar ularni oʼz tovarlariga bosganlar. Masalan, oʼsha davrlarda sotuvchi va savdogarlar tovar sifatini tekshira turib, tamgʼa qoʼyganlar.
1450 yil, Gutenburg tomonidan bosma dastgohning ixtiro qilinishi reklama tarixida burilish yili boʼldi. Reklama beruvchiga oʼz axborotlarining qoʼshimcha nusxalarini tayerlashga xojat qolmadi.
Birinchi bosma eʼlon 1478 yilda ingliz tilida paydo boʼlgan. 1622 yilda reklama kuchli taraqqiyotga ega boʼldi - bu ingliz tilida roʼznomaning chiqishi bilan bogʼliq boʼldi. Masalan, «Tetler» firmasining sartaroshlik uchun asboblari, patentga ega dorilar va boshqa tovarlarni sotish uchun reklama eʼlonlari nashr etiladi.
Reklama АQShda eng katta ravnaqga erishdi. Benjamin Franklinn Аmerika reklamasining otasi hisoblanadi. Uning 1728 yilda paydo boʼlgan «Gazett»i mustamlaka Аmerika roʼznomalari orasida eng katta nusha va eng koʼp hajmdagi reklama eʼlonlariga erishishdi.
Reklamaning rivojlanishiga bir necha omillar taʼsir qiladi:
birinchidan, Аmerika sanoati ishlab chiqarish jarayoniga qoʼl mehnatini tadbiq etishni tugatdi, buning natijasida tovarlar moʼlligi paydo buldi.
Ikkinchidan, suv yoʼllari, shosse va oddiy yoʼllar chorraxalarining yaratilish tovarlar va reklama vositalarinig qishloq joylarga yetkazishni qulaylashtirdi.
Uchinchidan, 1813 yilda kiritilgan majburiy boshlangʼich taʼlim savodxonlik darajasini oshirdi va roʼznomalar va jurnallar chiqarish ning oʼsishiga yordam berdi. Radioning keyingi paytda, televideniening kashf etilishi reklama faoliyatida kuchli turtki boʼlib xizmat qildi.