Reja: Yorug‘likning qaytishi va sinishidagi qutblanishi

Fotoeffekt qizil chegarasi: moddadan fotoelektronlarni urib chiqarish uchun yetarli bo’lgan yorug’lik to’lqin uzunligining eng katta qiymatiga, yoki chastotasining eng kichik qiymatiga fotoeffektning qizil chegarasi deyiladi:

• 
  Fotoeffekt uchun qizil chegarani hisobga olgan holdagi Eynshteyn tenglamasi :
  

;
 Foton sirtga tushib to’liq yutilganda sirt oladigan kuch impulse, yoki foton impulsining o’zgarishi:
 Foton sirtiga α burchak ostida tushib to’la yutilganda sirt oladigan kuch impulsining o’zgarishi:
 Foton sirtiga tik tushib to’liq qaytganida sirt oladigan kuch impulsi, yoki foton impulsining o’zgarishi:
 Foton sirtiga α burchak ostida tushib sirtdan to’liq qaytganida sirt oladigan kuch
impuli, yoki foton impulsining o’zgari:

• 
  Yutilish va nurlanish chastotalari:
  

-elektronning m-orbitadagi energiyasi, -chastota, -nurlanish, -yutilish dan ga o’tish.

• 
  Quvvati P bo’lgan manba t vaqt davomida nurlantirgan chastotali fotonlar soni:
  
• 
  Agar manbaaning foydali ish koefisenti ga teng bo’lsa:
  



• Yorug’lik bosimi:

96. Nisbiylik nazariyasi elementlari

Eynshteyn maxsus nisbiy nazariyasining asosiy ikki prinspi:

1. 
   Nisbiylik prinspi. Fizik qonunlar (bunda faqat mehanik qonunlar emas, balki elektromagnitizm, optika qonunlari ham nazarda tutilyapti) barcha inersial sanoq sistemelarida o’rinlidir. Boshqacha qilib aytganda ayni biror, fizik hodisani inersial sanoq sistemalarining birida kuzatish tufayli olingan natijalar boshqa inersial sanoq sistemalarida olingan natijalardan farq qilmaydi.
   
2. 
   Yorug’lik tezligining doimiylik prinspi. Yorug’likning vakumdagi tezligi barcha inersial sanoq sistemelarida birday qiymatga ega bo’ladi. U yorug’likning tarqalish yo’nalishiga hamda yorug’lik chiqaruvchi jism va kuzatuvchining harakatiga bog’liq emas bu prinsp klassik mehanikadagi tezliklarni qo’shish qoidasiga mutloqo ziddir.
   

Nisbiylik nazariyasidagi tezliklarni qo’shishning realistik qonuni:
; u-umumiy tezlik

Vaqt qonuni: