Reja: “Standart kost” tizimining xususiyati va mohiyati

5-jadval
AVS tamoyiliga binoan “A” mahsulot bo’yicha xizmat funksiyalarini taqsimlash

Tarkib toptiruvchi bo’linmalar	Funksiyalar				Bo’linmalar bo’yicha jami	Dastlabki xulosa
1. 2. 3. 4.	AV V S	V S A V	V A V V	S S S A	1S 2S 1S 1S	- Takomillash-tirish kerak - -
Funksiyalar bo’yicha jami	1S	1S	-	3S	-	-
Dastlabki xulosa	-	-	-	Tugatish kerak	-	-

Ushbu jadvalga asoslanib, ikkinchi darajali va foydasiz funksiyalar hamda xarajatlar olib tashlanadi. Bunda yakuniy jadvalga ikkinchi darajali yordamchi, foydasiz funksiyalar, ularning tarkibiy qismlari kiritiladi. Bu ularning zarurligi to’g’risida dastlabki xulosa qilishga imkon beradi.
Shundan keyin smeta yoki undan muhimroq moddalarni tashkil etuvchi bo’linmalar xarajatlari bo’yicha jadval tuziladi va har bir bo’linmaning funksiyalarini ta’minlashga sarflanadigan xarajatlar rejalashtiriladi. Bu mahsulot konstruksiyasiga, ishlab chiqarish texnologiyasiga o’zgartirishlar, o’z mahsuloti qism va bo’linmalaridan olingan butlovchi qismlarni almashtirish, bir materialni qayta ishlashda ancha arzon va tejamli boshqasi bilan almashtirish yo’li bilan xarajatlarni kamaytirishning yo’nalishlari, ularni yetkazib berish miqdorlarini aniqlash imkonini beradi va h.k.
Ishlab chiqarish omillari bo’yicha funksiyalarga sarflangan xarajatlarning guruhlashtirilishi mahsulot qiymatini pasaytirish yo’nalishlarini aniqlash imkonini beradi. Bunday yo’nalishlarni ekspert yo’li bilan aniqlashda xarajatlarni zanjirli bog’lanish usuli asosida qiyoslagan holda tartiblashtirish, mahsulotni arzonlashtirish yo’lini tanlash lozim. Buning uchun quyidagi jadval tuziladi (6-jadval).