Reja Reja Qadimgi sharq mamlakatlarida o’rta asrlar davridagi tibbiyot

ARAB XALIF ALIGI MAMLAKATLARIDAGI TIBBIYOT

VII asrning boshlarida tarqoq arab qabilalari birlashtirilib,

markazlashgan arab daviati barpo etildi. U arab xalifaligi, deb nom oidi.

Arablar islom dini bayrog'i ostida urush qilib, boshqa ko'p mamlakatlami

bosib oidilar. Sharqda Hindiston va Xitoygacha, G'arbda Ispaniya va

Portugaliyagacha bo'igan yerlami zabt etdilar. Ular o'ziari bosib oigan

mamlakatlardagi fan, madaniyat va texnika yangiliklarini o'ziariniki qiIib

oldilar, yerli olim va fozillami ko'pincha qirib tashladilar. Tibbiyot

sohasidagi yutuqlami ham o'ziashtirdilar.

Zabt etilgan mamlakatlarda arab dini (islom), YOZllvi va tili joriy qilindi. Davlat ishlari ham, fan, adabiyot ham arab tiIida olib boriladigan bo'ldi. Ilmiy kitoblar, hatto badiiy adabiyot ham arab tHida yozilardi. Shunday qilib, "arab madaniyati", "arab tibbiyoti", degan tushuncha yuzaga keldi. Aslida esa bu madaniyat va ilm-fan boshqa xaIqIar tomonidan yaratilgan edi. Tibbiyotda ham shunday bo'idi. Boshqa mamiakatlaming olimlari o'z asarlarini majburan arab tilida yozganiari uchun ular arab olimlari, deb atalardilar. Ammo, arablaming o'ziaridan ham olimlar yetishib chiqqan edi. Shular qatorida taniqli hakimlar ham bo'igan. Arablarning tibbiyoti avvaIo, ularning diniy muqaddas kitoblari "Qur'on" va "Hadis" da o'z ifodasini topgan. Bu kitoblarda tibbiyot, salomatlik va kasallikdan xoli bo'lish masalalariga oid ko'p hikmatli so'zIar, maslahatlar va tavsiyalar mavjud. Ayniqsa, "Hadis"da bunday nasi hat va tavsiyalar ko'p. Salomatlikni saqlash va kasallikiarning oidini olishda birinchi o'ringa poklik qo'yiJgan. Bu yerda ikki xil poklik, jismoniy ozodalik va ruhiy benuqsonlik ko'zda tutiladi. "Qur'on"da bunday deyiIgan: "o'zlarini doimo pok va ozoda tutib yuruvchi bandalami xudo o'ziga do'st tutadi". "Hadis"da aytilganki, pokizalik kishining zehn-idrokini oshiradi,

"Qur'on" va "Hadis"

O'RTA ASR ERON TIBBIYOTI

O'rta asrlarda yuksak darajada rivojlangan mamlakatlardan biri Eron