Reja: Ovqat hazm qilish a’zolarining tuzilishi va vazifalari. Klinik holati va simptomlarini

TAYANCH IBORALAR

Peristaltika- me’da-ichak, urug’ kanali, o’t yo’li, siydik yo’li kabi g’ovak a’zolar devorining bir me’yorda to’lqinsimon qisqarishi.

Sekretsiya- shira ajralish jarayoni- bez hujayralarining organizm uchun zarur sekret ishlashi va chiqarishi.

Ko’ngil aynishi – to’sh osti sohasida yoqimsiz sezgi paydo bo’lishidir. Ko’ngil aynishi ko’pincha kislotalilik pasayishi bilan o’tadigan me’da kasalliklarida bo’ladi.

Ich qotishi (qabziyat)- ichakda axlatning uzoq turib qolishidir (48 soatdan ortiq). Funksional va organik qabziyat farqlanadi.

Kekirish – me’dadan og’izga to’satdan ovqat moddasi tushganda paydo bo’lib, bunda o’ziga xos tovush chiqadi
SAVOLLAR:

1.Ovqat hazm qilish a’zolarining tuzilishi va vazifalari.

2.Klinik holat va simptomlar.

3.Tekshirish usullari. Bemorlarni tayyorlash.

4.Bemorlarda hamshiralik parvarishi.

5.Simptomatik parvarish va bemorlarni davolash.

Adabiyotlar:

1. «Ichki kasalliklar» B.U.Yo’ldoshev, 1996

2. «Ichki kaslliklar» G’O’Haydarov 2002 y.

Normal secretor funksiyali

1. Pasaygan secretor funksiyali: a) o’rtacha; b) ifodalangan

   
   

2. Oshgan secretor funksiyali

   
   

IV. Xronik gastitning klinik kechishi quyidagilarga bo’linadi

4. Kuzish fazasi

   
   

5. remissiya fazasi

   
   

6. Not’liq remissiya dazasi.

   
   

Klinik ma’lumotlar va nazariy bilimlarga asoslanib talaba quyigagilarini bilishi kerak:

5. Asosiy jarayonni aniqlash (kasallikning mustaqilligini, joylashuvi va xarakterini)

   
   

6. Taxminiy diagnozini tasdiqlash uchun tekshirishning asoslangan rejasini tuzish

   
   

7. Quyigagilarga asoslanib batafsil diagnozni aniqlash:

   
   

   • kasallikning yetakchi diagnostic mezinlarini, ularning patogenezini va mohiyatini bilish

     
     

   • qo’shimcha tekshirish metodlari natijalariga baho bera olish

     
     

   • klinik belgilari gastritni eslatadigan yoki gastrit belgilari ularda ikkilamchi bo’lgan kasalliklar bilan differensial diagnostika o’tkazishni bilish

     
     

8. Jarayonning yengil og’irligini bilish, bemorning ahvoli (oriq-semizligi), boshqa organlar va sistemalari, me’da sekretsiyasi holatini hisobga olgan holda davolashning to’liq rejasini tuzish

   
   

Toksik gastritlar: dorilar ta’siri, qator ximiyaviy moddalar va zararli omillarning me’da shilliq pardasiga ta’siri (ko’mir, metal, paxta change, ishqorlar, yog’ kislotalari bug’lari va boshqalar)

• Organlar va sistemalar kasalliklarning ahamiyati (endogen omillar): buyrak yetishmovchiligi, kelib chiqishi har xil tashqi nafas yetishmovchiligi (yurak poroklari, xronik pnevmoniya, o’pka emfizemasi va boshqalar)

  
  

• Oilaviy gastritlar ota-onalarida yoki oila a’zolarida va qarindoshlarida gastritlarning borligi.

  
  

3. Xronik gastritning rivojlanishiga sabab bo’ladigan patogenetik o’zgarishlar:

• Me’da apparatning regeneratsiya buzilib, uni atrofik bo’lishi, individual genotip hususiyatlari va immunologic siljishlar. Bular shilliq pardaga va kasal ichki omiliga antitelolar hosil bo’lishida namoyon bo’ladi.

  
  

• Antigenlar paydo bo’lishi (alimentar omillar, dorilar, bakterial toksinlar ta’siri natijasida paydo bo’ladi) immune component sistemasida muayyan nuqsonlar bo’lganda va me’da ichki pardasi to’qima elementlariga antitelolar ishlaganda gipersensibilizatsiyaga olib kelishi mumkin.

  
  

4. Morfologik o’zgarishlar epiteliy to’qimalarida distrofiya, atrofik va pardasining o’zgarishi bilan harakterlanadi. Bu o’zgarishlar yuza yoki chuqur bo’lishi, o’choqli yoki diffuz harakterda bo’lishi mumkin