Okean Reja: - Okean tushunchasi
- Okeanning kelib chiqishi tarixi
- Faktlar
- Desert: video content
Okean tushunchasi Okean, Dunyo okeani (yun. Okeanos – yerni aylanib oqadigan azim daryo) – yerning materik va orollarini o’rab turuvchi suv qobig’i. Gidrosferaning katta qismi 94%ni, yer yuzasining taxminan 70,8%ni egallaydi. Fizik va kimyoviy xususiyatlari hamda suvning kimyoviy jihatidan Okean bir butun, lekin miqdor jihatidan gidrologik va geokimyoviy ko’rsatkichlari xilma-xildir. Okeaning kelib chiqish tarixi Gidrologik rejimning tabiiy-geografik xususiyatlariga ko’ra, dunyo okeani alohida okeanlar, dengizlar, qo’ltiqlar, buxta va bog’ozlarg ajralib turadi. 1650 yilda golland geografi B.Verenius dunyo okeanini 5 ta alohida qismga: Tinch, Atlantika, Hind, Shimoliy muz, Janubiy muz okeanlariga bo’ldi. 1845 yilda London geografiya jamiyati ham buni tasdiqladi. Keyinroq ba’zi olimlar dunyo okeanini faqat 3 ga ajratdilar: Tinch, Atlantika va Hind okeanlari XX-asrning 30-yillaridan boshlab Arktika havzasi sinchklab tekshirilgandan keyin, 4 ta alohida okean ajratildi. Tinch, Atlantika, Hind, va shimoli muz okeani.
Tinch okeani
Atlantika vs karib dengizi
Hind okeani
Shimoli muz okeani
Tinch okeani haqidagi faktlar - Tinch okean - bu erning eng katta va chuqur suv ombori. Uning maydoni 30 million kvadrat kilometrlar sayyoradagi barcha qit'alar, orollar va boshqa er uchastkalaridan yuqori.
- Rossiyalik inqilobdan oldin bu okean Jim dengiz yoki Sharqiy okean deb nomlangan
- Tinch okeanida sayyoramiz yuzasida eng chuqur nuqta - "Challengerning tubi". So'nggi o'lchovlarga ko'ra, ushbu bo'limning chuqurligi Mariana Vpadina Bu deyarli 11 ming metr. Ushbu tubsizlikning pastki nuqtasi dengiz sathidan Everest cho'qqisidan ko'ra ko'proq.
Atlantik okeani haqidagi faktlar - Afsonalarga ko'ra, Atlantida suv osti shahri Atlantika okeanining pastki qismida joylashgan.
- Bouve dunyosidagi eng uzoq orol Atlantika okeanida joylashgan.
- Atlantika okeanida chegarasiz dengiz mavjud. Bu Sargasso dengizi.
- Sirli Bermud uchburchagi Atlantika okeanida joylashgan.
- Mashxur Titanik kemasi ham Atlantika okeani tubida
Hind okeani haqidagi faktlar - Hind okeanining o'rtacha chuqurligi 3890 metr.
- Hind okeani miloddan avvalgi beshinchi ming yillikda suzib o'tgan.
- Ushbu okean tubi juda katta neft va tabiiy gaz zaxiralariga ega.
- Ushbu okeanda tuz darajasi bo'yicha ikkinchi dengiz - Qizil dengiz joylashgan.
- Moviy halqali sakkizoyoq odam uchun eng xavfli jonzotlardan biri bo'lib, u Hind okeanida yashaydi.
Shimoliy muz okeani haqidagi faktlar - Shimoliy Muz okeanining qirg'oqlari yaqinidagi havo harorati qishda -20, -40 darajaga, yozda esa 0 ga etadi.
- Okeanning ba'zi qismlarida muzning qalinligi besh metrga etadi.
- Agar Shimoliy Muz okeanining barcha muzliklari erib ketsa, dunyo okean sathi 10 metrga ko'tariladi.
- Okeanologlarning prognozlariga ko'ra, Shimoliy Muz okeanining butun muz qatlami 21-asrning oxiriga kelib eriydi.
- Shimoliy Muz okeanining barcha suvlari va boyliklari bir qator mamlakatlarga tegishli: AQSh, Rossiya, Norvegiya, Kanada va Daniya.
Tinch okeani va Atlantika okeani tutashgan joyi
Do'stlaringiz bilan baham: |