Reja: Og’iz bo’shlig’ida, me’da va ichakda ovqat hazm bo’lishining xususiyatlari

Salomatlik haqida tushuncha. 
Salomatlik (sog’lik) — har qanday tirik organizmning o’zi va uning barcha 
a’zolari 
o’z 
vazifalarini 
to’liq 
bajara 
oladigan 
holati: 
nuqsonlar, 
kasalliklarning
yo’qligi (salomatlik tushunchasining batafsil ta’rifi 
quyida keltirilgan). Salomatlikni o’rganadigan fanlarga 
dietologiya
, farmakologiya, 
biologiya, epidemiologiya, 
psixologiya
(salomatlik psixologiyasi, rivojlanish 
psixologiyasi, eksperimental va klinik psixologiya, ijtimoiy (sotsial) psixologiya), 
psixiatriya, pediatriya, tibbiy sotsiologiya va tibbiy antropologiya, psixogigiena, 
defektologiya va boshqalar kiradi. 
Salomatlik — odamning jismoniy va ma’naviy xususiyatlarining yig’indisi: 
uning uzoq umr ko’rishining va ijodiy rejalarini amalga oshirishining jamiyatimiz 
baxt —saodati uchun yuqori mehnat unumdorligi, mustazkam, axil oila yaratish, 
bolalarning tug’ilishi va tarbiyani amalga oshirishining zaruriy shartidir. Salomatlik 
inson va jamiyat uchun eng muhim ijtimoiy va iqtisodiy omil, uning holati atrof —
muhit bilan bogliq ravishda o’zgaradi. Sog’lom odam tashqi muxitning uchta— 
ijtimoiy, ruhiy va tabiiy omillariga to’la moslasha oladi. Soglom odam har qanday 
sharoitda qobiliyatini yuqori darajada caqlay oladi. Jamiyat salomatligi — ijtimoiy 
boylikdir.
Salomatlik individual (alohida bir kishining sog’lik holati) va ijtimoiy 
(ma’lum bir jamoatchilik guruhning salomatligi) bo’ladi. Individual salomatlikni 
o’sish va rivojlanish ko’rsatkichlarga, kasallanish chastotasi va davomiga qarab 
belgilash mumkin. Ijtimoiy salomatlik bir necha ko’rsatkichlar bilan ta’riflanadi. 
Bunday ko’rsatkichlar hayot davomi, o’lim darajasi, bolalar o’limi, kasallanish, 
nogironlar soni va boshqalar kiradi. Ijtimoiy salomatlikning bir qismi bo’lgan 
bolalar salomatligi alohida e’tiborni talab etadi.

---

Bolalar salomatlik holatini tazlil qilishda umumiy kasallanish, surunkali 
kasallanishlarning darajasi, salomatlik indeksi, normal jismoniy va intellektual 
rivojiga ega bo’lgan va nogiron bolalarning foizi va boshqa korsatkichlar 
qo’llaniladi.
Salomatlik 
— antropometrik, klinik, fiziologik va biokimyoviy 
ko’rsatkichlarning yig’indisi natijasida aniqlanadi. Bu ko’rsatkichlar yosh, jins, 
tarbiyalanish va o’qitish sharoitiga, iqlim va geografik sharoitiga bog’liq. Kasallik 
— bu tashqi muhitga nisbatan biologik va ijtimoiy adaptatsiyaning (moslashuvining) 
buzilishidir. Bugungi kunlarda kasallikning kelib chiqish va rivojlanishida nafaqat 
tabiiy, balki ijtimoiy omillar muhim o’rin tutadi.
Turli surunkali va o’tkir kasalliklar — jismoniy rivojlanishdagi, ko’rish , 
eshitish qobiliyatidagi siljish va boshqalar bolalarning ish qobiliyatiga ancha ta’sir 
qiladi va ba’zan ma’lum bir kasbni egallashga ham to’sqinlik qiladi.