Reja: Og’iz bo’shlig’ida, me’da va ichakda ovqat hazm bo’lishining xususiyatlari

 
 
Nafas gigiyenasi.
To‘g‘ri nafas olishni ta’minlash nafas olish gigiyenasida muhim ahamiyatga 
ega. Jismoniy tarbiya darslarida bolalarni to‘g‘ri nafas olishga o‘rgatiladi. Nafas 
olish organlarini rivojlantirish uchun bolalarga o’tirish, yugurishda, suzishda, 
velosiped uchish va gimnastika bilan shug'ullanganda nafas ohsh qoidalarini 
o‘rgatish, ya’ni ularni burundan nafas olishga o‘rgatish kerak, chunki burundan 
nafas olganda shamollash kasalliklariga va infeksiyalarga chidamlilik ortadi. Og‘iz 
bilan nafas olganda kalla suyagining yuz qismida ko’krak qafasining rivojlanishida 
kamchiliklar yuz beradi.
Jismonan chiniqqan bolalarda o‘pka ventilyatsiyasi yaxshi va nafas olish 
chuqur bo’ladi, bu yurak-tomir va nerv sistemasiga, hamda boshqa organlarga ijobiy 
ta’sir ko‘rsatadi.
Bolalar va o’smirlar yilning barcha fasllarida imkoni boricha sof havoda 
ko‘proq bo’lishi, kerak. Bog‘cha yoshidagi bolalar har kuni ochiq havoda kamida 5 
soat, kichik maktab yoshidagi bolalar 3 soat bo’lishi shart. Maktab, litsey va 
kollejlarda sinf xonalari, laboratoriya, ustaxonani tez-tsz shamollatib turish kerak. 
Bolalar yozda hovli yoki uyda derazani ochib qo‘yib, qishda esa fortochkalami ochib 
qo‘yib uxlashi lozim. Ana shunda ular toza havodan yaxshi nafas oladilar. 
Nazorat savollari: 
1. Ovqat hazm qilish ning ahamiyati. 

---

2. Og’iz bo’shlig’ida ovqat hazm bo’lishining xususiyatlari. 
3. Me’da ovqat hazm bo’lishining xususiyatlari. 
4. Ichakda ovqat hazm bo’lishining xususiyatlari. 
5. Me’da osti bezi ovqat hazm qilishdagi ahamiyati. 
6. Jigarning ovqat hazm qilishdagi ahamiyati. 
7. Ovqatlanish. 
8. Oqsillarning ahamiyati. 
9. Yog’larning ahamiyati. 
10. Ko‘p to‘yinmagan yog‘ kislotalari. 
11. Uglevodlarning ahamiyati. 
12. Bola o’sishi va rivojlanishida suvning ahamiyati. 
13. Bola o’sishi va rivojlanishida mineral moddalarning ahamiyati. 
14. Bola o’sishi va rivojlanishida vitaminlarning ahamiyati. 
15. Turli yosh davrlarda bolalar ovqatlanishining o’ziga xosligi. 
16. Ovqatning sifat miqdori va kuchlilik ahamiyati. 
17. Ovqatlanish gigiyenasi.
 
18. Qonning ahamiyati. 
19. Qonning tarkibi, vazifalari va yosh xususiyatlari. 
20. Eritrotsitlar, vazifalari va yosh xususiyatlari. 
21. Eritrotsitlarning cho‘kish tezligi (EChT). 
22. Leykotsitlar, vazifalari va yosh xususiyatlari. 
23. Qon plastinkalari, vazifalari va yosh xususiyatlari. 
24. Qon aylanishining ahamiyati. 
25. Katta va kichik qon aylanish doirasi. 
26. Ona qornida xomilaning qon aylanishi. 
27. Yurakning funktsiyalari va yosh xususiyatlari. 
28. Pul’s (tomir urishi) va ularning yosh xususiyatlari. 
29. Qon bosimi va ularning yosh xususiyatlari. 
30. Qon guruhlari va qon quyish. 
31. Rezus faktor. 
32. Yurak-qon tomir sistemasi gigiyenasi.
 
33.Ayruv jarayonlarining ahamiyati. 
34. Buyraklarning hayotiy muhim vazifalari. 
35. Buyraklar tuzilishi va ularni yosh xususiyatlari. 
36. Siydik yo’li va siydik pufagi. 
37. Siydik hosil bo’lish mexanizmi. 
38. Turli yoshdagi bolalar sutkalik siydik miqdori. 
39. Siydakni chiqarilishini reflektor boshqarilishi. 
40. Bolalarda tunda siydik tuta olmaslik (Enurez). 
41. O’g’il bolalarning jinsiy gigiyenasi. 
42. Qiz bolalar jinsiy gigiyenasi. 
43. Salomatlik haqida tushuncha. 
44. Tug’ma va hayot davomida orttirilgan immunitet. 
45. Burun bo‘shlig‘i va uning yosh xususiyatlari. 
46. Burun-halqum va uning yosh xususiyatlari. 

---

47. Hiqildoq va uning yosh xususiyatlari. 
48. Traxeya-bronxlar va uning yosh xususiyatlari. 
49. O‘pkalar va uning yosh xususiyatlari. 
50. Nafas olishning ahamiyati va vazifasi. 
51. Nafas olish va nafas chiqarish aktlari. 
52. Tashqi va ichki nafas olish. 
53. O‘pkaning tiriklik sig‘imi. 
54. O’pka ventelyatsiyasi. 
55. Muskul ishi vaqtida nafas olish. 
56. To’g’ri nafas olish. 
57. Nafas gigiyenasi.