Улоқтириш
Ядро улоқтириш
Ядро улоқтириш — махсус sport снарядининг қўлнинг итарувчи ҳаракати билан масофага улоқтириш мусобақалари-ядро. Интизом отишни англатади ва трек ва дала дастурининг техник турларига киради. Спортчилардан портловчи куч ва координацияни талаб қилади. Бу бери еркаклар учун Олимпия из ва дала интизом бўлди 1896, ва аёллар учун бери 1948. Бу йўлда ва майдон кўпкураш мусобақаларда қисмидир.
Қоидалар
Рақобатчилар 35° секторда улоқтиришни амалга оширадилар, унинг устки қисми диаметри 2,135 метрли айлана марказида бошланади. Отиш масофаси шу доиранинг ички айланасидан снаряднинг таъсир нуқтасигача бўлган масофа сифатида ўлчанади. Ҳозирги вақтда снаряднинг расман қабул қилинган параметрлари ядро оғирлиги ва унинг диаметри ҳисобланади. Еркаклар учун-7,260 кг ва 120-129 мм, аёллар учун-4 кг ва 100-109 мм.
Расмий мусобақаларда иштирокчилар одатда олтита уринишни бажарадилар. Агар саккиз нафардан ортиқ иштирокчи бўлса, дастлабки 3 уринишдан сўнг енг яхши саккизлик танлаб олинади ва кейинги уч уринишда улар олти уринишда максимал натижага кўра енг яхши ўйнайди.
Спортчи уринишни бошлашдан олдин айлана бўйича позицияни егаллагач, ядро бўйин ёки иякка тегиб туриши ёки маҳкамланиши керак ва қўл суриш вақтида бу ҳолатдан пастга тушмаслиги керак. Ядро елка чизиғидан ташқарига йўналтирилмаслиги керак.
Ядрони бир қўл билан итаришга рухсат етилади, ҳар қандай қўлқопдан фойдаланиш тақиқланади. Кафт ёки бармоқларни бинтлаш ҳам ман етилади. Агар спортчининг яраси бинтланган бўлса, у ҳакамга қўлини кўрсатиши керак ва у спортчини мусобақага қабул қилиш ҳақида қарор қабул қилади.
1912-йилда Олимпия чемпиони Patrik Макдоналд (Ақш)
Одатда, хато, спортчининг уринишини тугатмасдан ва орқага қадам ташлашидан олдин, айланадан чиқиш ёки айлана гардишининг юқори четига тегиш. Баъзан муваффақияциз уринишни бажаришда спортчилар ўз уринишлари ўлчанмаслиги учун доирадан атайлаб олдинга қадам ташлайдилар.
Discus Отиш
Дискли улоқтириш - махсус sport снаряди-дискли, масофага улоқтиришдан иборат, енгил атлетика ва енгил атлетика бўйича тартиб-интизом. Отишга тегишли бўлиб, трек ва дала дастурининг техник турларига киради. Спортчилардан куч ва ҳаракатларни мувофиқлаштиришни талаб қилади. Бу бери еркаклар учун Олимпия из ва дала интизом бўлди 1896, ва аёллар учун бери 1928. Бу йўлда ва майдон кўпкураш мусобақаларда қисмидир.
Танлов ва қоидалар
Мусобақа иштирокчилари диаметри 250 см бўлган доирадан улоқтиришни амалга оширадилар. Отиш масофаси шу айлананинг ташқи айланасидан снаряднинг таъсир нуқтасигача бўлган масофа сифатида ўлчанади. Дискнинг оғирлиги еркаклар учун 2 кг, ўсмирлар учун 1.75 кг, ўғил болалар учун еса 1.5 кг. Аёллар, ўсмирлар ва қизлар учун - 1 кг. Диск диаметри еркаклар учун 219-221 мм ва аёллар учун 180-182 мм.
Расмий ИААФ беллашувларида иштирокчилар олтита уринишни якунлашади. Агар саккиз нафардан ортиқ иштирокчи бўлса, дастлабки 3 уринишдан сўнг енг яхши саккизтаси танлаб олинади ва кейинги уч уринишда олти уринишда максимал натижага кўра енг яхши ўйнайди.
Дискли улоқтириш 35° дан кўп бўлмаган, ёки 34.92° дан рухсат етилган горизонтал бурчак билан панжарали тўсиқли сектордан бажарилади, акс ҳолда диск майдонга учиб чиқа олмайди ва панжара ёки таянчларга қулайди. Диск кетиш дарвозасининг кенглиги 6 метрни ташкил етади. Спортчининг диск ерларигача сектордан ташқарига чиқиши тақиқланади. Ташланганда бошқа қоидалар бузилмаса, диск сектор панжарасига урилиши мумкин.
Javelin Отиш
Javelin улоқтириш-бу махсус sport снаряди-найза, масофага улоқтиришдан иборат, енгил атлетика ва енгил атлетикада тартиб-интизом. Отишга тегишли бўлиб, трек ва дала дастурининг техник турларига киради. Спортчилардан куч ва ҳаракатларни мувофиқлаштиришни талаб қилади. Бу бери еркаклар учун Олимпия из ва дала интизом бўлди 1908, ва аёллар учун бери 1932. Бу йўлда ва майдон кўпкураш мусобақаларда қисмидир.
Қоидалар ва хусусиятлар
Қоидалар бошқа ташлама фанларга ўхшайди. Танлов иштирокчилари учта уринишни амалга оширадилар ва енг яхши саккизлик енг яхши натижа асосида танланади. Бу саккизликка кирганлар яна учта уради, ғолиб еса барча олти уринишнинг енг яхши натижаси билан аниқланади. Дискли улоқтириш, болғали улоқтириш ва отишни қўйишдан фарқли равишда спортчилар улоқтиришдан олдин тезлатиш учун доирадан емас, балки (югуриш учун шунга ўхшаш сиртга ега бўлган) трекдан фойдаланадилар. Шунга кўра, спортчи трек охирида чизиқни кесиб ўтган уринишлар ҳисобланмайди. Бундан ташқари, найза ажратилган сектордан учиб чиққан ёки ерга ёпишмаган, лекин текис тушган уринишлар ҳисобга олинмайди.
Ҳаракатларнинг барча координацияси ва охирги кучнинг бир-бирига мос келишидан ташқари, javelin ташлашда спортчининг тезланиш пайтида егаллаган тезлиги ҳам муҳим рол ўйнайди. Famous javelin throwers бутунлай бошқа физиклар ва жисмоний хусусиятларга ега, мисол учун, Жаҳон рекордчиси Уwе Ҳонг 199 см баландлиги ва 114 кг оғирлиги бор еди, яна бир рекорд егаси еса, Сеппо Рети, 190 см ва 89-120 кг. Амалдаги жаҳон рекордчиси чехиялик Ян железний 185 см ва 79-85 кг ни ташкил етади.
Hammer Учириш
Болға улоқтириш-махсус sport снарядини - болға масофага улоқтиришдан иборат из ва майдон интизоми. Спортчилардан куч ва ҳаракатларни мувофиқлаштиришни талаб қилади. Ёз мавсумида очиқ стадионларда ўтказилади. Трек ва майдон дастурининг техник турларига киради. Бу Олимпия интизоми ва енгил атлетика (еркаклар учун-1900дан бери, аёллар учун-2000дан бери).
Қоидалар
Болға-пўлат сим билан дастага уланган металл шарча. Еркакларда болғанинг узунлиги 117-121. 5 см ва умумий оғирлиги 7,265 кг (= 16 фунт) ҳисобланади. Аёлларда унинг узунлиги 116 дан 119.5 см гача бўлиб, умумий оғирлиги 4 кг ни ташкил етади. Яъни, болғанинг оғирлиги тегишли жинсдаги спортчилар томонидан ишлатиладиган ядро оғирлигига тенг.
Отишда спортчи диаметри 2,135 м бўлган махсус доирада бўлиб, унинг ичида sport снарядини айланиб отади. Уринма саналиши учун спортчи фақат болғани ерга ургандан кейин ва фақат доиранинг орқа томонидан айланадан чиқиб кетиши керак. Бундан ташқари, болға белгиланган секторга тушиб, панжара билан ўралган бўлиши керак.
Учиш болғасининг бошқа турдаги мусобақаларда иштирок етаётган спортчиларга хавф туғдириши туфайли сектор бурчаги доимо торайиб борди. 1900-йилларда 90°, 1960 - йилларда 60°, ҳозир еса 35°атрофида еди[1]. Худди шунинг учун ҳам болға улоқтириш мусобақаси кўпинча трек ва майдон дастурининг бошида ўтказилади ёки бошқа стадионга кўчирилади.
Марафон
Track ва дала барча-атрофида-спортчилар сиз енг кўп томонлама спортчини аниқлаш имконини беради, турли турдаги рақобат из ва дала фанлар, бир қатор. Еркак барча-rounders баъзан кўп фазилатларга Şöвалелери дейилади. Умумжамоа мусобақалари Олимпия ўйинлари дастурига киритилиб, ёз-қиш мавсумида ўтказилади.
Фанлар
Қуйидаги турдаги тадбирларда ИААФ жаҳон рекордларини қайд етади
Decathlon еркаклар (ёз мавсуми): 100 м югуриш, узоқ сакраш, отиб қўйди, юқори сакраб, 400 м, 110, қутб гумбазини, javelin отиш отиш discus м тўсиқларни,, 1500 м югуриш югуриш
Ҳептатҳлон Аёллар (Ёз мавсуми): 100 м тўсиқларни, юқори сакраб, қўйиш, 200 м ишлатиш, узоқ сакраш,, 800 отиш javelin отиб м ишлатиш.
Ҳептатҳлон еркаклар (қиш мавсуми): 60 м югуриш,, 60 м тўсиқларни, отиб қўйди, юқори сакраб, қутб гумбазини, 1000 м югуриш узоқ сакраш
Аёллар пентатлон (қиш мавсуми): 60м тўсиқлар, юқори сакраш, шот қўйиш, узоқ сакраш, 800м рун
Аёллар учун еркаклар декатлон дастурида мусобақалар каби камроқ тарқалган турлари ҳам мавжуд. Баъзан, тижорат танловлари асосчилари ҳам ностандарт дастур асосида барча-атрофида тадбирлар ўтказиш мумкин.
Қоидалар
Ҳар бир sport тури учун спортчилар махсус жадваллар бўйича ёки емпирик формулалар бўйича бериладиган маълум бир балларни оладилар. Расмий ИААФ мусобақаларида ҳар доим икки кун давомида ўтказилади. Кўришлар орасида ҳар доим дам олиш учун interval белгиланади (одатда камида 30 дақиқа). Алоҳида турларни ўтказишда умум-атрофдагиларга хос бўлган ўзгартишлар мавжуд:
Kross-sport турларида битта ёлғон start қилишга рухсат берилади (оддий Kross-sport турларида биринчи ёлғон стартдан сўнг дисквалификация қилинади);
узоқ сакрашда ва улоқтиришда иштирокчига ҳар бири фақат учта уринма берилади;
маълум шартлар билан стадион автомат билан жиҳозланмаган бўлса, қўлда Таймердан фойдаланишга рухсат берилади.
Шосседа югуриш
Автомобил йўлини югуриш, ёки югуриш, йўл ва майдон енгил атлетика бир интизом, асфалт йўлда ишлаётган. Енг машҳур марафон-Олимпия спортидир.
Югуришлар асосан шаҳар кўчалари бўйлаб асфалт қопламали, шунингдек, турар-жойлар оралиғида ўтказилади. Одатда масофа 10 км дан марафонгача. Бундан ташқари, 10 километрдан кам масофалар учун кўплаб югуришлар мавжуд — масалан, Carlsbad 5 километр учун ишлайди. Дата соғлом турмуш тарзи, ҳаваскор югурувчилар ва professional ўрта масофага югурувчилар ва марафончилар севишганлар еътибор кўп жалб ишлайди. Таниқли марафон пойгалари одатда катта. Berlin ёки Ню-Ёрк марафонлари каби марафонда 40,000 дан ортиқ kishi иштирок етади.
Из ва дала чоррахаси
Kross югуриш, ёки Kross (Kross пойгаси ёки Kross югуриш учун қисқа, Kross пойгаси ёки Kross югуриш - "Kross югуриш") енгил атлетика ва енгил атлетика йўналишларининг фанларидан биридир.
Хоч йўналиши қатъий халқаро стандартларга ега емас. Одатда, маршрут ўрмон ҳудудида ёки очиқ майдонда қўпол ерлардан ўтади. Қоплама ўт ёки ер қопламаси бўлиши мумкин. Масофани кузатиш спортчиларни томошабинлардан ажратиш учун ҳар икки томоннинг ёрқин ленталари билан ўралган бўлиши керак. Йирик халқаро мусобақаларда ленталар бўйлаб кенглиги 1 метрли йўлак қўшимча ташкил етилади. Ушбу оралиқда мусобақа ташкилотчилари, мураббийлари, фотографлари ва журналистлари жойлашган. Мусобақалар одатда куз ва қишда ўтказилади. Хоч ёмғир, шамол, sleet каби оғир об-ҳаво шароитида содир бўлиши мумкин.
Йўналиш узунлиги одатда 3 дан 12 километргача. Бошида барча иштирокчилар чизиқ ёки ёйга жойлаштирилади. Start чизиғидан 50 метр масофада ҳакам пойгани бошлаш учун тўппонча ўқидан фойдаланади. Агар дастлабки 100 метр масофага югурувчилар тўқнашуви ёки оммавий тушиш юз берган бўлса, ташкилотчилар пойгани тўхтатиб, яна бошлашлари шарт.
Иаафнинг сўзларига кўра, " Kross-мусобақа мавсуми одатда қиш ойларида асосий из ва майдон мавсуми тугаганидан сўнг бўлиб ўтади."
Do'stlaringiz bilan baham: |