Режа Кириш Югуриш Юриш sport Сакраш Улоқтириш Марафон Кириш


Енгил атлетикани югуриш турлари



Download 26,31 Kb.
bet2/3
Sana23.02.2022
Hajmi26,31 Kb.
#172908
1   2   3
Bog'liq
Енгил атлетика

Енгил атлетикани югуриш турлари
Кўндаланг мамлакат ва майдон атлетика стадион интеграция қуйидаги фанлар: sprint (100 м, 200 м, 400 м), ўрта масофаларга югуриш (800 3000 м[1], шу жумладан, 3000 м стееплечасе), узоқ масофага югуриш (классик 5000 м ва 10,000 м), тўсиқ югуриш (110 м, 400 м) , ва релели югуриш (4×100 м, 4×200 м, 4×400 м, 4×800 м, 4×1500 м). Уларнинг барчаси стадион трассаларидан жой олади.

Низомулмулк

Иштирокчилар сони кўп бўлган катта мусобақаларда стартлар йўқотилганларни бартараф етишнинг бир неча турларида (олинган жой бўйича ёки енг ёмон вақт бўйича) ўтказилади. Шундай қилиб, ёзги Жаҳон ва Европа чемпионатларида ва Олимпия ўйинларида қуйидаги амалиёт қабул қилинади (иштирокчилар сонига қараб турларнинг сони ўзгариши мумкин).

100 м ва 800 м 1-4 ялагандек йилда ўтказилади (- чорак-final-ярим final-final пойга)


1-3-йилда 5000 м ялагандек учун 1500 м дан (- ярим final-final пойга)
М-йилда 1-2 10,000 ялагандек (ирқи-final)
Шу билан бирга, final пойгалари ҳам иштирок етмоқда

100 м дан 800 м гача, естафета пойгалари-8 спортчи / 8 жамоа


1500 м дан 10,000 м гача-12 спортчи ёки ундан кўп
Фанлар
Sprint
Қишки стадионлар: 60 метрдан 300 метргача. Ёзги стадионлар: 100 метрдан 400 метргача.
Ўрта масофалар
3000 учун 400 м дан қиш м. Тўсиқлар билан 3000 м 2000 ва 3000 м, 600 м дан ёз.
Узоқ масофалар
5,000 м 2 км (3,218 м) дан қиш. 2 километр (3,218 м) 30,000 м дан ёз.
Тўсиқ югуриш
Қиш 50 м, 60 м. , 110 ёз 100 м м, 400 м.
Реле раcе
Қиш: 4×400 м. Ёз: 4×100, 4×400 м м, 4х800 , 4х1500, швеция ўз ўрни (800+600+400+200)
Юриш спорти
Юриш спорти — Олимпия йўли ва дала интизоми бўлиб, унда югуриш спортидан фарқли равишда оёқнинг ер билан доимий алоқада бўлиши керак. Олимпия дастурида еркаклар учун мусобақалар стадиондан ташқарида, 20 км ва 50 км масофада, аёллар учун 20 км масофада ўтказилади. Мусобақалар 400 метрли очиқ трассада (10,000 ва 20,000 м) ва 200 метрли ёпиқ трассада (5,000 м) ҳам ўтказилади.
Қоидалар ва техникалар
Ҳакам олдида учиш босқичида Лиу Ҳонг. Ушбу турда 2013 йилги Жаҳон чемпионатида бронза медалини қўлга киритди.
Спортча юриш-юргич доимо ер билан алоқа қилиши учун бажарилиши лозим бўлган қадамларнинг алмашинишидир. Қуйидаги икки қоидаларга амал қилиш керак:
Спортчи доимо ер билан алоқа қилиши ва шу билан бирга инсон кўзига кўринадиган алоқани йўқотмаслиги зарур.
Олдинга оёқ вертикал ўтгунга қадар ер билан биринчи алоқа ўрнатилгандан бошлаб тўлиқ текис бўлиши керак (яъни тиззада егилмаслиги керак).
Спортчининг юриш техникаси ҳакамлар томонидан 6 дан 9 гача (шу жумладан катта ҳакам) бўлиши керак бўлган масофада баҳоланади.

Трек ва дала дастурида юриш субъектив ҳукм бор бўлган ягона sport. Агар югуришда спортчилар фақат алоҳида ҳолларда масофадан четлаштирилса, масофани дисквалификация қилиб юриш амалиётида кенг тарқалган ҳодиса ҳисобланади. Спортчилар финишдан сўнг дисквалификация қилинган ҳолатлар мавжуд.

Ҳакамлар қоидаларни бузишдан огоҳлантириш учун сариқ paddles ёрдамида юрувчиларга огоҳлантириш беришлари мумкин. Елка пичоқнинг бир томонида тўлқинли горизонтал чизиқ чизилади (сирт билан алоқа йўқотилишини билдиради), иккинчиси-150 даража бурчак остида уланган икки segment (букилган оёқни кўрсатади). Ҳакам маълум бир спортчининг шу қоидабузарлиги ҳақида бир неча бор огоҳлантирмаслиги мумкин.

Агар қоида бузилса ва юрувчига огоҳлантириш берилса, ҳакам катта ҳакамга қизил карточка юборади. Катта ҳакамга узоқдан уч хил ҳакамлардан учта қизил карточка юборилган бўлса, спортчи дисквалификация қилинади. Бундай ҳолатда спортчига қизил карточка кўрсатиб дисквалификаcия маълум қилинади.

Бундан ташқари, катта ҳакам спортчини охирги тўшакда (агар мусобақа стадионда бўлиб ўца) ёки охирги 100 метр масофага (шосседа юрганда) алоҳида дисквалификация қилиши мумкин.

Енгил атлетика бўйича техника фанлари

Енгил атлетиканинг техника фанлари қуйидаги турларни бирлаштиради:

вертикал отлар: юқори сакраш, қутб гумбази;


горизонтал сакрашлар: узоқ сакраш, уч ҳатлаб сакраш;
Отилиши: отилиш қўйиш, diskus отилиш, Жавлон отилиш, болға отилиш.
Бу 8 та sport тури (еркаклар дастури) 1908 йилдан бошлаб Олимпия ўйинлари дастурига тўлиқ киритилган. Аёллар болғасини улоқтириш Олимпия ўйинлари дастурига киритилганлиги сабабли (2000) - барча 8 турдаги аёллар дастурига киритилган. Техник турлари, шунингдек, из ва дала кўпкураш воқеалар киритилган.
Сакраш
Юқори Сакраш
Югуриш билан баланд сакраш-техник турларнинг вертикал сакрашлари билан боғлиқ йўл ва дала енгил атлетикаси интизоми. Сакрашнинг таркибий қисмлари ишга тушириш,итаришга тайёрлаш, итариштириш, новда устидан бориш ва қўниш.

Спортчилардан сакраш ва уларнинг ҳаракатларини мувофиқлаштиришни талаб қилади. Ёз ва қиш мавсумида ўтказилади. Бу бери еркаклар учун Олимпия из ва дала интизом бўлди 1896 ва аёллар учун бери 1928.

Қоидалар

Юқори сакраш мусобақаси ушлагичларда планка ва қўнадиган жой билан жиҳозланган сакраш қисмида бўлиб ўтади. Дастлабки босқичда ва финалда спортчига ҳар бир баландликда учта уринма берилади, агар саккизтадан кам иштирокчи бўлса, ҳар бирига 6 та уринма берилади. Спортчи баландликни ўтказиб юбориш ҳуқуқига ега, ўтказиб юборилган баландликдаги фойдаланилмаган уринишлар еса тўпланмайди. Агар спортчи бирон баландликда муваффақияциз уринишни ёки иккитасини амалга оширган бўлса ва енди шу баландликда сакрашни истамаса, фойдаланилмаган (мос равишда икки ёки бир) уринишларни кейинги баландликларга ўтказиши мумкин. Мусобақа давомида бўй ўсиши ҳакамлар томонидан белгиланади, аммо у 2 сантиметрдан кам бўлиши мумкин емас. Спортчи ҳакамларга бу ҳақда хабар бергач, исталган баландликдан сакрашни бошлаши мумкин.

Планка ушлагичлари орасидаги масофа 4 м. ҳодиса жойининг ўлчамлари 3×5 метр.

Ҳаракат қилганда спортчи бир оёғи билан итариб юбориши керак. Уриниш муваффақияциз ҳисобланади агар:

Сакрашлар натижасида новда расталарда қолиб кетмади;
Спортчи новдани енгишдан олдин секторнинг сирти, жумладан, новданинг яқин қиррасининг вертикал проексияси орқасида ёки танасининг бирор қисми билан егатлар орасида ёки ташқарисида жойлашган қўниш майдонига тегди.
Спортчи икки оёғи билан итариб юборди.
Ҳакам оқ байроқ кўтариб муваффақиятли уриниш тўлди. Агар бар оқ байроқни кўтаргандан кейин ракъатлардан тушиб қолса, уриниш саналади. Одатда, ҳакам баландликни спортчининг қўниш жойидан кетишидан аввал емас, балки натижани аниқлаш пайти ҳақидаги якуний қарор расмий равишда ҳакамга қолдирилганини қайд етади.
Шест билан сакраш. Бу ерда спортчи йўл ва майдон қутбидан фойдаланиб, бар устидан (уни тақиллатмасдан) ўтиши керак. Еркаклар қутб vault биринчи ёзги Олимпиада бери Олимпия sport бўлди 1896, ва аёллар қутб vault бери 2000 Sidney Олимпия ўйинлари. Бу йўлда ва майдон кўпкураш мусобақаларда қисмидир.

Шунингдек, қутб тоноз енг фавқулодда техник интизом ҳисобланади. Фақат бу ерда (барча отиб фанлар бундан мустасно) агар берилган мақсадга еришиш учун хорижий мосламаларни керак.

Қоидалар

Поле vault мусобақалар қутб vault бўлимда бўлиб ўтади, егалари ва ер учун жой устида бир тахта билан жиҳозланган. Дастлабки босқичда ва финалда спортчига ҳар бир баландликда учта уриниш берилади. Мусобақа давомида бўй ўсиши ҳакамлар томонидан белгиланади, у 5 см дан кам бўлиши мумкин емас. Одатда паст баландликларда бар 10-15 см қадамда кўтарилади ва кейин қадам 5 см га боради.

Планка егалари орасидаги масофа 4.5 м. қўниш майдончасининг ўлчамлари 6×6 (минтақавий мусобақалар учун 5×5) м. югуриш йўлкасининг узунлиги камида 40 м, кенглиги 1.22 м.

Уриниш муваффақияциз ҳисобланади агар: ас


сакрашнинг натижаси, бар расталарда қолмади;
спортчи тўхташ учун қутининг узоқ чеккасидан ўтувчи вертикал текислик орқасида жойлашган секторнинг сиртига, шу жумладан ҳодиса жойига тананинг бирон бир қисми ёки қутбга тегиб;
спортчи учиш босқичида барни қўли билан йиқилишдан сақлашга ҳаракат қилди.
Ҳакам оқ байроқ кўтариб муваффақиятли уриниш тўлди. Бар оқ байроқни кўтаргандан кейин расталардан тушиб қолса, бунинг аҳамияти йўқ-уриниш саналади. Агар поле уриниш вақтида синса, спортчи яна ҳаракат қилиш ҳуқуқига ега.

Узоқ сакраш

Узун сакраш-горизонтал сакрашлар билан боғлиқ бўлган из ва дала дастурининг техник турлари интизоми. Узоқ сакрашда спортчилардан сакраш, sprint сифатлари талаб етилади. Узунликка сакраш қадимий Олимпия ўйинлари мусобақа дастурининг бир қисми еди. 1896дан бери еркаклар учун ва 1948дан бери аёллар учун замонавий Олимпия ўйинлари ва дала интизоми. Бу йўлда ва майдон кўпкураш мусобақаларда қисмидир.

Мусобақа Қоидалари

Спортчининг вазифаси-югуриб келиб сакрашнинг енг катта горизонтал узунлигига еришишдир. Узоқ сакрашлар горизонтал сакраш секторида техник спортнинг бу тури учун белгиланган умумий қоидаларга мувофиқ ўтказилади. Сакрашни амалга оширишда спортчилар биринчи босқичда из бўйлаб югурадилар, кейин махсус тахтадан бир оёқ билан итарадилар ва қум билан тешикка сакрашади. Сакраш масофаси суриш-тушириш тахтасидаги махсус белгидан қумга қўнишдан туйнук бошланишигача бўлган масофа сифатида ҳисобланади.

Суриш тахтасидан қўниш чуқурчасининг узоқ чеккасигача бўлган масофа камида 10 м бўлиши керак. итарилиш чизиғининг ўзи қўниш чуқурчасининг яқин чеккасидан 5 м гача масофада жойлашган бўлиши керак.

Уч Ҳатлаб Ўтиш

Уч ҳатлаб сакраш-йўл ва майдон дастурининг техник турларининг горизонтал сакрашлари билан боғлиқ енгил атлетика бўйича тартиб-интизом.

Техник жиҳатдан уч marta сакраш уч елементдан иборат:

"сакраш"
"қадам"


"сакраш»
Jumper суриш сатрига махсус бўлимда ёки йўлда бирга ишлайди. Бу новда "қогоз" ни маҳкамлаш учун пластилин ролик билан белгиланган ўлчов чизиғидан унинг узунлигини ўлчашда сакрашнинг бошланиши ва шу белгидан сакраш бошланади. Биринчидан, биринчи element амалга оширилади — бир сакраш, бар орқасида биринчи сенсорли jumper сакраб бошлади билан бир хил оёқ билан содир бўлиши керак-да. Кейин сакраш-қадам иккинчи елементи қуйидагича (ерга тегиб бошқа оёқ билан содир бўлиши керак). Якуний element ҳақиқий ўтиш ҳисобланади, ва jumper узоқ сакраш каби қум чуқурга ерлар.

Сакрашни амалга оширишнинг амалда икки усули мавжуд: ўнг оёқдан — "ўнг, ўнг, чап" ва чап оёқдан - "чап, чап, ўнг". Сакрашлар панели аёллар учун қум тўлдирилган чуқурдан 11 м ва еркаклар учун 13 м масофада жойлашган. Final учун мувофиқлигини ҳар jumper берилади 3 дастлабки уринишлар ва, юқори учун 8, 3 final уринишлар уч сакраш бажариш учун. Баъзи тижорат бошланишларида мусобақа ташкилотчилари уринишлар сонини тўрттага чеклайдилар.



Download 26,31 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish